نوع مقاله : علمی - ترویجی

نویسندگان

• احمد پاشا زانوس ¹
• مریم نبی‌پور ²

¹ دانشیار زبان و ادبیات عربی دانشگاه بین‌المللی قزوین، قزوین، ایران

² دانشجوی دکتری زبان و ادبیات عربی دانشگاه بین‌المللی قزوین، قزوین، ایران

چکیده

یکی از زیرمجموعه‌های علم زبان‌شناسی تحلیل گفتمان است. منظور از گفتمان، متن است که در واقع، ترکیبی از جمله‌های مختلف برای رساندن یک مفهوم یا یک اندیشه می‌باشد. در تحلیل گفتمان، زبان از جنبه‌های مختلف بررسی می‌شود که یکی از آن‌ها بررسی عوامل انسجام است. انسجام، نظریه و الگویی است که به بررسی عواملی می‌پردازد که اجزای تشکیل‌دهندة متن را به هم مرتبط می‌سازد و سبب هماهنگی آن می‌شود. در واقع، یک گفتمان یا یک متن زمانی شکل می‌گیرد که روابط منطقی مناسبی در بین اجزای تشکیل‌دهندة آن برقرار باشد و نظریة انسجام به دنبال کشف این روابط است. نظم و انسجام در قرآن کریم از دیرباز مورد توجه اندیشمندان جهان اسلام بوده‌است و علما از گذشته تاکنون به دنبال اثبات وکشف این نظم و پیوستگی آیات قرآنی و سوره‌های آن به روش‌های گوناگون بوده‌اند. برخی از شرق‌شناسان نظم وانسجام در قرآن را انکار کرده، آن را سست شمرده‌اند، در صورتی که هر سوره‌ای به عنوان متن و همة سوره‌ها با یکدیگر در نهایت انسجام هستند. این انسجام حتی در کوتاه‌ترین سوره‌ها در بالاترین حد ممکن است. برای اثبات این امر، این پژوهش با روش توصیفی‌ـ تحلیلی و بر اساس نظریة هالیدی و حسن به بررسی عوامل انسجامی در سورة کوتاه «زلزال» پرداخته‌ایم و به این نتیجه رسیدیم که انسجام در این سوره در هر سه سطح واژگانی، دستوری و پیوندی دیده می‌شود که در سطح واژگانی، تکرار و در سطح دستوری، ارجاع بیشترین نقش را دراین انسجام دارند. همچنین، بر اساس مراجع ضمایر و تکرار مشخص شد که این سوره از دو موضوع زمین و حوادث آن در پنج (5) آیة اول و انسان و سرنوشت او در سه آیة آخر صحبت می‌کند.

کلیدواژه‌ها

• زبان‌شناسی
• تحلیل گفتمان
• انسجام
• قرآن کریم
• سورة زلزال

عنوان مقاله [English]

Coherence Factors in Sura al-Zalzal (Based on the Holliday and Hassan’s Theory)

نویسندگان [English]

• Ahmad Pasha Zanous ¹
• Maryam Nabi Pour ²

¹ Associate Professor of Arabic Language and Literature at Qazvin International University, Qazvin, IRAN

² Ph.D. Student of Arabic Language and Literature, Qazvin International University, Qazvin, IRAN.

چکیده [English]

One of the collections of linguistic science is discourse analysis. A larger single discourse is the sentence and purpose of that text; in fact, the text is a combination of a variety of concepts for conveying a concept or thought. In discourse analysis, language is from a variety of aspects, including cohesion Is analyzed. It is the theory of valgee that examines the factors that connect the components of the text to one another, which makes it coherent and harmonious. In fact, a discourse or a text is formed when the logical relations There is a good fit between its constituent parts and the theory of coherence seeks to discover these relationships. The order and the Holy Quran have long been considered by the scholars of Islam and the scholars have sought to prove this order and the interconnection of Quranic verses and surahs in various ways from the past. Some Orientalists deny the order in the Qur'an and loose it, if any chapter as a text and all surahs are ultimately coherent together. This coherence is possible even in the shortest suras at the highest possible. For To prove this, this research intends to investigate the coherence factors in the short zealous sura through the descriptive-analytic method and based on the theory of Holliday and Hassan, and its high coherence, despite its shortness as a text in itself, and ultimately with the whole The Holy Quran Prove.

کلیدواژه‌ها [English]

• Linguistics
• discourse analysis
• Coherence
• Holy Qur'an
• Sura Zalzal