محمدتقی دیاری بیدگلی؛ روح الله داوری
چکیده
مفسران فریقین از قرون نخستین تاکنون دیدگاههای مختلفی را در رابطه با آیه 141 نساء «... وَ لَنْ یَجْعَلَ اللَّهُ لِلْکافِرینَ عَلَى الْمُؤْمِنینَ سَبیلاً» (نساء:141) داشتهاند و احکام فردی و اجتماعی فراوانی را از آن استنباط نمودهاند؛ براین اساس و با روش توصیفی تحلیلی این مقاله درصدد پاسخگویی به این سؤال اصلی است: آیه نفی سبیل ...
بیشتر
مفسران فریقین از قرون نخستین تاکنون دیدگاههای مختلفی را در رابطه با آیه 141 نساء «... وَ لَنْ یَجْعَلَ اللَّهُ لِلْکافِرینَ عَلَى الْمُؤْمِنینَ سَبیلاً» (نساء:141) داشتهاند و احکام فردی و اجتماعی فراوانی را از آن استنباط نمودهاند؛ براین اساس و با روش توصیفی تحلیلی این مقاله درصدد پاسخگویی به این سؤال اصلی است: آیه نفی سبیل چه تأثیری در سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران داشته است؟براساس یافتههای پژوهش مشخص گردید بهترین دیدگاه، مفهوم عام آیه است؛ زیرا واژه "سبیل" که به اصطلاح از قبیل" نکره در سیاق نفى" است افاده عموم میکند، بنابراین، آیه دارای مفهومی عام است که میتواند شامل «نفی سلطه در تکوین و در حوزه تشریع احکام و نفی غلبه در حوزه احتجاج و برهان» باشد. همچنین براساس یافتههای پژوهش مشخص گردید سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران که برگرفته از اصول قانون اساسی است در بسیاری از موارد با توجه به آیه نفی سبیل بنا شده است و بسیاری از اصول سیاست خارجی برگرفته از همین آیه است. از جمله اصولی که این آیه با آن ارتباط دارد، اصل عزت، اصل استقلال و اصل نفی رابطه سلطهگری و سلطهپذیری است.
مرضیه قنبری؛ محمدتقی دیاری بیدگلی
چکیده
بطن و تأویل آیاتقرآن، از دیرباز یکی از مسائل بحثبرانگیز و موردتوجه اندیشمندان بوده که حجم گستردهای از روایاتِ ذیل آیات را به خود اختصاص داده است. تطبیق بخش عمدهای از روایات بر امامت، دوستان و دشمنان آنها در تأویلات شیعه، دستاویز برخی مخالفان شده است؛ ذهبی ازجمله نویسندگان منتقدِ معاصر اهلسنت در کتاب «التفسیر و المفسرون»، ...
بیشتر
بطن و تأویل آیاتقرآن، از دیرباز یکی از مسائل بحثبرانگیز و موردتوجه اندیشمندان بوده که حجم گستردهای از روایاتِ ذیل آیات را به خود اختصاص داده است. تطبیق بخش عمدهای از روایات بر امامت، دوستان و دشمنان آنها در تأویلات شیعه، دستاویز برخی مخالفان شده است؛ ذهبی ازجمله نویسندگان منتقدِ معاصر اهلسنت در کتاب «التفسیر و المفسرون»، شیعه را به تأویلات ناصحیح و افراطی آیات بر اهلبیت(ع) درراستای تحمیل آرائشان بر قرآن، متهم نموده که آیتالله معرفت از شخصیتهای بارز معاصرِ قرآنپژوهی شیعه کتاب «التفسیر و المفسرون فی ثوبه القشیب» را درراستای نقد و پاسخ به ذهبی در دفاع از شیعه نگاشته است. این پژوهش درراستای انتقادات ذهبی بر تأویلات شیعه، با تبیین مفهوم صحیح بطن و تأویل، و یافتن ضوابط صحیح در تبیین لایههای درونی قرآن، به بررسی و نقد اتهامات ذهبی با تأکید بر آرای آیتالله معرفت پرداخته است. یافتههای حاصل از پژوهش این است که تفاوت نگرش ذهبی در تبیین ماهیت بطن و تأویل، منجر به انتقاداتی بر تأویلات شیعه شده و آیتالله معرفت در پاسخ به این انتقادات، باتوجه به جاودانگی و جهانشمولی قرآن، بطن را همتای تأویل، مفهوم عامی دانسته که با الغای خصوصیات از آیه، قابلانطباق بر مصادیق نوظهور است. تطبیق مفهوم عام بر مصادیق مختلف مطابق با معیارهای صحت تأویلی است که موردقبول ذهبی نیز میباشد.