فیروزه کرمی
چکیده
توجه به پدافند غیرعامل در جهت افزایش توانمندیهای دفاعی کشورها و کاهش تهدید و آسیبپذیری آنها در حوزههای گوناگون امری است اجتنابناپذیر، که مطمح نظر سیاستمداران بزرگ دنیای امروز است. با ظهور اسلام، جبهه کفر و هجوم گستردهای را برای هدم و نابودی این دین الهی و انسانی آغاز کرد. لذا در برخی از آیات قرآن کریم آشکارا اهمیت حفظ آمادگی ...
بیشتر
توجه به پدافند غیرعامل در جهت افزایش توانمندیهای دفاعی کشورها و کاهش تهدید و آسیبپذیری آنها در حوزههای گوناگون امری است اجتنابناپذیر، که مطمح نظر سیاستمداران بزرگ دنیای امروز است. با ظهور اسلام، جبهه کفر و هجوم گستردهای را برای هدم و نابودی این دین الهی و انسانی آغاز کرد. لذا در برخی از آیات قرآن کریم آشکارا اهمیت حفظ آمادگی همه جانبه در برابر دشمنان و دفاع از حریم دین و کیان مسلمین مورد توجه و تاکید قرار گرفته است. همچنین در سیره دفاعی پیامبر (ص) نیز نمونههای فراوانی از انواع روشها و تاکتیکهای دفاعی و بهرهگیری مؤثر از موقعیتهای مناسب زمان و مکان برای رویارویی و مقابله با دشمنان دین وجود دارد. هدف این پژوهش بررسی و واکاوی روشها و تاکتیکهای دفاعی گوناگونی است که به صورت مستقیم یا غیر مستقیم در قرآن کریم بدان اشاره شده است و همچنین استخراج و ارائه نمونههایی از تدابیر و برنامههای دفاعی در سیره پیامبر (ص) با توجه به آنچه که امروزه به عنوان اصول پدافند غیر عامل شناخته شده است. این مقاله با استفاده از روش توصیفی تحلیلی، با توجه به دو عامل عمده فرماندهی هوشمندانه پیامبر اسلام و روحیه شهادت طلبانه مؤمنان به تبیین مهمترین ابعاد و روشهای دفاع غیر عامل در آموزههای قرآن کریم و سیره پیامبر (ص) از قبیل اقدامات فرهنگی و عملیات روانی، افزایش قدرت نظامی در جبهه اسلام ، افزایش میزان بازدارندگی در جبهه دشمن، رعایت اصول مدیریت در شرایط بحران، شناسایی فرصتها و تهدیدها، کاربست طرح فریب دشمن، دورانـدیـشى و آینده نگری و... میپردازد.