غدیر هاشمی؛ سید محمد رضوی؛ محمد رضا آرام
چکیده
واژه کاوی در قرآن، از ارکانِ بنیادینِ فهمِ مفاهیم و مقاصد قرآن محسوب میشود که از منظرها و ابعاد گوناگون و در سطوح مختلف مورد واکاوی قرار گرفته است. در روایتهای تفسیری اهلبیت(ع)- بهعنوان مفسران حقیقی قرآن- نیز واژگانکاوی بسیار مورد توجه بوده و تحلیلهای مختلفی از این ذوات مقدسه(ع) صادر شده است. جستار حاضر با توجه به اهمیت واژهپژوهی، ...
بیشتر
واژه کاوی در قرآن، از ارکانِ بنیادینِ فهمِ مفاهیم و مقاصد قرآن محسوب میشود که از منظرها و ابعاد گوناگون و در سطوح مختلف مورد واکاوی قرار گرفته است. در روایتهای تفسیری اهلبیت(ع)- بهعنوان مفسران حقیقی قرآن- نیز واژگانکاوی بسیار مورد توجه بوده و تحلیلهای مختلفی از این ذوات مقدسه(ع) صادر شده است. جستار حاضر با توجه به اهمیت واژهپژوهی، با گردآوری دادههای مرتبط از روایات تفسیری و توصیف و تحلیل این دادهها، به گونهشناسی آنها پرداخته و گونههای بدست آمده را در عناوین ذیل بیان میدارد: تبیین معنای ظاهری واژه، ترادفنگری در بیان معنای بدوی واژگان، بیان وجه تسمیه واژگان، قرآنکاوی واژگانی، تبیین معنای مجازی کلمات، بیان مصادیق واژهها، بیان معنای لغات اضداد، تحلیل نحوی واژ، تبیین واژه در قرائات مختلف، واژه کاوی فرهنگ-نگرانه و بیان معنای بطنی و تأویلی کلمات. روایات تفسیری مزبور، با اینکه در تبیین معنای واژگان کمک شایانی میکند اما بعضا از بُعد دلالی ضعف دارند و در استفاده از آنها باید به معیارهای نقدالمتنی مانند عرضه به قرآن و... نیز توجه نمود.
کاوس روحی برندق؛ سید سجاد غلامی
چکیده
در قرآن کریم، آیاتی با بسامد فراوان دربارة امامت، ولایت و فضایل اهل بیت(ع) وجود دارد. یکی از این آیات که مفسران در محتوای آن بحث و گفتگو کردهاند، «آیة تطهیر» میباشد که راهگشاترین آیه دربارة منزلت، عصمت و امامت اهل بیت(ع) است. این مقاله دیدگاه مفسران شیعه و اهل سنتّ (بیش از 25 تفسیر) را دربارة چگونگی دلالت آیه بر عصمت مورد پژوهش ...
بیشتر
در قرآن کریم، آیاتی با بسامد فراوان دربارة امامت، ولایت و فضایل اهل بیت(ع) وجود دارد. یکی از این آیات که مفسران در محتوای آن بحث و گفتگو کردهاند، «آیة تطهیر» میباشد که راهگشاترین آیه دربارة منزلت، عصمت و امامت اهل بیت(ع) است. این مقاله دیدگاه مفسران شیعه و اهل سنتّ (بیش از 25 تفسیر) را دربارة چگونگی دلالت آیه بر عصمت مورد پژوهش قرار دادهاست و پس از تحلیل، ارزیابی و نقد دیدگاههای مختلف به این نتیجه دست یافتهاست که مفسران شیعه چهار دیدگاه و مفسران اهل سنّت دو دیدگاه را در این زمینه مطرح کردهاند و از میان همة تقریرها، دو دیدگاه از نظر استدلال به عنوان بهترین دیدگاه میان مفسران سلف و متأخر شیعه و اهل سنّت برگزیده شدهاست. اولین دیدگاه، استدلال علامه طباطبائی در تفسیر المیزان به دلیل زاویة خاص نگرش به مفهوم واژگان شاخص آیة تطهیر و چگونگی عملکرد ارادة خدا در اذهاب رجس و طهارت اهل بیت(ع) و دیگری نظر سیّد محمدحسین فضلالله در تفسیر مِن وحی القرآن است که به مصداق و عینیّت آیه بیشتر نزدیک شدهاست و به نوعی تفسیر دیدگاه علامه طباطبائی بهشمار میآید.