نویسندگان

• زینب روستایی ¹
• طاهره کوهکن ²

¹ عضو هیأت علمی دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم

² دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم

چکیده

از جمله موضوعاتی که از اولین سوره نازل شده بر پیامبر تا اواخر نزول آیات پیوسته به آن پرداخته شده بحث نماز است. قرآن برپایی نماز را یکی از صفات مؤمنان برمی‌شمرد. با توجه به مشرک بودن مردم عربستان، آیات باید هماهنگ با حال مخاطبانش به ترتیبی نازل می‌شد که بتواند بیشترین تأثیر را بگذارد و به صورت یک فرهنگ نهادینه شود. این پرسش مطرح است که قرآن برای نهادینه ساختن نماز چه شیوه‌ای را به کار برده و چگونه مخاطبان را به این عمل واداشته است؟ برای پاسخ، آیات را به ترتیب سیر نزول و به روش توصیفی تحلیلی بررسی نموده‌ایم. قرآن در ابتدا به تبیین اثر نماز یا ترک آن در سعادت یا شقاوت انسان پرداخته است. سپس افرادی را به عنوان الگو معرفی می‌کند. در مرحله بعد احکامی از نماز را بیان می‌کند. بعد از آن به معرفی ارزش‌های هم‌نشین با نماز می‌پردازد و سپس صفات نمازگزاران را برمی‏شمرد. به دنبال آن به تأثیر نماز در زندگی می‌پردازد و دستورات خداوند را در قالب داستان‌هایی از بنی‌اسرائیل ارائه می‎دهد. نتایج حاکی از آن است که قرآن کریم در نخستین گام به تبیین تأثیر نماز و نتیجه آن می‌پردازد و سپس به احکام و معرفی الگو. محتوای آیات مکی مربوط به نماز، بر محور خودسازی فردی و جریان‌سازی است اما آیات مدنی بر جنبه تمدنی و جامعه‌سازی نماز تأکید دارند. در آیات مکی الگوهای متعددی برای نمازگزاران معرفی شده اما آیات مدنی به تناسب سیاق کمتر به این امر پرداخته-اند.

کلیدواژه‌ها

• "نهادینه سازی نماز"
• "ترتیب نزول"
• "سعادت و شقاوت"
• "الگوسازی"
• "احکام نماز"

عنوان مقاله [English]

Nstitutionalizing the Cahwe of praying based on the Quran’s descent

نویسنده [English]

• Tahereh Koohkan ²

² University of Science and Education of the Holy Quran

چکیده [English]

The verses and suras of Quran have been descended on him gradually regarding the conditions and culture of people in sudi Arabia after descending the heart of prophet Mohammad. One of the subjects that has been descended from the first sura is the debate of praying which has been considered to the end of Quran. The position of praying in Islam is to the extent that it considered it as one of the believers features so that it considers it’s performance as the cause of felicity and it’s abandonment as the cause of misery. Regarding that the people of sudi Arabia are pagen the verses of Quran which are also one of the important matters of Islam religion should descended according to it’s addressed persons morale in the way that it can affect the highest effect on them and it becomes a culture gradually. There is a question that which method has Quran used for institutionalizing the religion and how can it persue the followers to perform this action? For responding this question, the holy verses have been investigated regarding the desending of Quran verses through the desciriptive-analytic method. Firstly, Quran expresses the effect of praying or leaving it in the felicity or misery of the humans. Afterwards, it introduces some persons as the pattern for people. In the next step it expresses some rules of praying. Then, it introduces the similar values to praying and it considers the features of prayers.

کلیدواژه‌ها [English]

• Holy Quran
• institutionalizing the prayer
• the levels of descending
• Mecca verses
• Civil verses