نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

• مهدی(کورش) نجیبی

استادیار کلام اسلامی، پژوهشکده مدیریت اطلاعات و مدارک اسلامی، پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، قم، ایران

چکیده

جستار پیش رو با اتخاذ روش تحقیق تلفیقی نقلی- استدلالی و نیز داده‍پردازی‍های توصیفی-تحلیلی و گردآوری کتابخانه‍ای- نرم افزاری مطالب به نگارش در آمده؛ نگارنده ضمن اشاره به لایه‍های هستی‍شناسی و معرفت‍شناسی قرآن؛ به تفصیل لایه‍های معرفتی قرآن را تبیین؛ و افزون بر فرق گذاری میان فهم قرآن و بهره‍مندی از هدایت‍های قرآن؛ به گروه‍های خاص مخاطب لایه‍های معرفتی قرآن و نیز مراتب شناخت و میزان بهره‍مندی ایشان از حقایق قرآنی و هدایت‍های آن پرداخته؛ و روش‍های نیل به آن معارف را بیان نموده است.این مهم از طریق دسته‍بندی آیات و بررسی معانی ظاهری، تفسیری و تأویلی آن‍ها انجام گرفته است. در ادامه در وهله اول بر اساس روایات، لایه‍های معرفتی قرآنی در چهار سطح اصلی ( ظاهر، باطن، حد و مطلع ) دسته‍بندی نموده و در مرحله بعد با فرق‍گذاری میان عمومیت مخاطبان قرآن (اعم از هدایت شدگان، گمراهان، مغضوبان و مستضعفان) و هدایت شدگان قرآنی(مسلمانان، مؤمنان، متقیان و مطهران)؛ ویژگی‍های هر یک از آنان بر اساس آیات و روایات به لحاظ عمق اعتقادات، پایبندی به احکام فقهی و اخلاقی اسلام و قرب به حق تبیین نموده و سطح بهره‍مندی مخصوص هر گروه از هدایت‍های قرآنی را تبیین نموده‍است.

کلیدواژه‌ها

• لایه های معرفتی قرآن
• مخاطبان قرآن
• هدایت شدگان قرآن
• سطوح هدایت های قرآنی

موضوعات

• قرآن و معارف قرآنی

عنوان مقاله [English]

A Research on the Epistemic Layers of the Quran, the Levels of Understanding of the Audience and the Extent of Benefiting from the Quranic Guidance based on the Verses and Narrations

نویسنده [English]

• mahdi najibi

Assistant Professor, Islamic Sciences and Culture Research Institute, Qom, Iran

چکیده [English]

The upcoming research has been written by adopting the combined narrative-argumentative research method as well as descriptive-analytical data processing and library-software collection of written materials. The author while referring to the layers of ontology and epistemology of the Quran, explains in detail the epistemic layers of the Qur'an, and in addition to distinguishing between understanding the Qur'an and benefiting from the guidance of the Qur'an, addressing the special target groups of the Qur'an's epistemic layers, as well as their levels of knowledge and the extent of their benefit from the Qur'anic truths and its guidance; and the methods of achieving that knowledge have been stated. This is done through the classification of verses and the examination of their apparent meanings and interpretations. In the following, in the first place, based on traditions, he classified the layers of Quranic knowledge into four main levels (appearance, interiority, limit, and knowledge) and in the next stage, by differentiating between the general audience of the Qur'an (including the guided, the misguided, the angry and the oppressed) and the guided by the Qur'an (Muslims, believers, the pious and the pure); he has explained the characteristics of each of them based on the verses and traditions in terms of the depth of beliefs, adherence to Islamic jurisprudence and moral rules, and proximity to the truth, and has explained the level of benefit specific to each group of Quranic guidance

کلیدواژه‌ها [English]

• Epistemic layers of the Quran
• those guided by the Quran
• the levels of Quranic guidance.Qur'an
• The audience of the