علمی - ترویجی
عذاب استیصال در قرآن با تکیه بر تفسیر المیزان

بی بی سادات رضی بهابادی؛ مهری فرشباف فاخر؛ فرشته معتمد لنگرودی

دوره 7، شماره 27 ، اسفند 1395، صفحه 7-41

https://doi.org/10.22054/rjqk.2017.7731

چکیده
  عذاب استیصال به مجازات‌هایی گفته می‌شود که برای نابودی اقوام سرکش به هنگامی که هیچ وسیلة بیداری در آن‌ها مؤثر واقع نگردد، نازل می‌شود. پژوهش حاضر با روش توصیفی‌ـ تحلیلی به بررسی عذاب استیصال در قرآن می‌پردازد. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد مطابق قرآن، اقوام گذشته همچون عاد، ثمود و لوط در اثر ستم و ظلم کردن، کفران نعمت و بت‌پرستی، ...  بیشتر

علمی - ترویجی
بررسی تعارض تئوری‌های علمی و آیات قرآن در آفرینش نخستین انسان

حمید آریان؛ مرادعلی شورگشتی

دوره 7، شماره 27 ، اسفند 1395، صفحه 43-75

https://doi.org/10.22054/rjqk.2017.7732

چکیده
  مسئلة چگونگی خلقت نخستین انسان در منابع اسلامی مطرح شده‌است و نیز در برخی علوم تجربی محلّ بحث و نظر بوده‌است. این مقاله به بررسی نسبت فرضیه‌های علمی با دیدگاه قرآن و احادیث دربارة چگونگی آفرینش نخستین انسان، با روش توصیفی ‌ـ تحلیلی می‌پردازد. حاصل تحقیق بیانگر آن است که مدلول آیات و روایات، ظهوری آشکار، بلکه صراحت در آفرینش نخستین ...  بیشتر

علمی - ترویجی
الگوی اخلاقی قرآن در برخورد با انحراف‌های اخلاقی (با تأکید بر دورة جوانی)

محمد جواد فلاح؛ مبشره نصیری سوادکوهی

دوره 7، شماره 27 ، اسفند 1395، صفحه 77-105

https://doi.org/10.22054/rjqk.2017.7733

چکیده
  در این پژوهش، به الگوبرداری از اصول و شیوه‌های برخورد قرآن با انحراف‌های اخلاقی پرداخته شده‌است تا بتوان بر اساس آن به شیوة متفاوت و اثربخش از دیگر شیوه‌های کنش متقابل با ناهنجاری‌های بعضاً شدید اخلاقی دست یافت؛ چراکه قرآن با جامعیت و فراشمولی خواندن خویش، در همة عصرها قابلیت ارائه الگوهای مناسب اخلاقی و اجرایی شدن آن‌ها را تضمین ...  بیشتر

علمی - ترویجی
معناشناسی واژة اعتماد به نَفْس در قرآن و حدیث

سهراب مروتی؛ فریبا بهروز

دوره 7، شماره 27 ، اسفند 1395، صفحه 106-132

https://doi.org/10.22054/rjqk.2017.7734

چکیده
  «اعتماد به نَفْس» از آن دسته واژگانی است که همواره در معنای لغوی و روان‌شناسی با دین در تضاد است. پژوهش حاضر، برای نزدیک شدن به سیمای آن از قرآن، به روش تحلیلی و با استفاده از شیوة معناشناسی هم‌زمانی، به تحلیل «اعتماد به نَفْس» در قرآن و حدیث پرداخته‌است و ارتباط مفهومی آن را با واژه‌های جانشین، همنشین و متضاد واکاوی کرده‌است ...  بیشتر

علمی - ترویجی
تحلیل فطرت خداخواهانة انسان از منظر آیات قرآن

بیژن منصوری

دوره 7، شماره 27 ، اسفند 1395، صفحه 133-160

https://doi.org/10.22054/rjqk.2017.7735

چکیده
  قرآن کریم برخی از ویژگی‌های انسان را فطری و غیراکتسابی و مقتضای ذات و درون انسان معرفی می‌کند. یکی از این ویژگی‌ها، «فطرت خداخواهی انسان» است. در قرآن کریم، ساختار وجودی انسان، خداآشنا و خداخواه است و این مسئله به هیچ وجه ناشی از یک سلسله عوامل بیرون از ذات و مسائل اجتماعی، تربیتی و جغرافیایی نیست. البته برای شکوفایی این ویژگی ...  بیشتر

علمی - ترویجی
ریخت‌شناسی قصّة حضرت موسی(ع) در قرآن کریم بر اساس نظریة ولادیمیر پراپ

رسول بلاوی؛ علی خضری؛ علیرضا شیخیانی

دوره 7، شماره 27 ، اسفند 1395، صفحه 161-177

https://doi.org/10.22054/rjqk.2017.7736

چکیده
  قصه قدمتی کهن در عرصة فرهنگ و انتقال مفاهیم انسانی دارد و سازگارترین فرم کلامی با ذهن بشر است. شاید از همین روست که کتب آسمانی اغلب پیام خویش را در قالب قصه بیان داشته‌اند. از آنجا که قصه‌های قرآن ملاک‌های فنّی قصه‌های امروزی را دارد، راه را برای مقایسه و تحلیل نظریه‌های انتقادی جدید باز گذاشته‌است. یکی از این راه‌ها، ریخت‌شناسی ...  بیشتر

علمی - ترویجی
تبیین ماجرای ملاقات همسر حضرت ابراهیم(ع) با فرشتگان و پاسخ به شبهات آن با محوریت آیات شریفة 71 تا 73 سورة هود

محمد شریفی

دوره 7، شماره 27 ، اسفند 1395، صفحه 179-201

https://doi.org/10.22054/rjqk.2017.7737

چکیده
  تاریخ بشریت نام زنان بسیاری را به عنوان «اسوه‌های جاوید انسانیت، اخلاق، کرامت و فضیلت»، در حافظة خود ثبت کرده‌است تا سیر و سلوک و منش آنان برای همیشه راهنمای عمل رهپویان صراط مستقیم باشد. ساره، همسر حضرت ابراهیم(ع)، از جمله زنانی است که به شهادت آیات قرآن، گفت و شنودی بین او و فرشتگان رخ داده‌است. در این پژوهش، نگارنده کوشیده‌است ...  بیشتر