نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

• روح الله محمدعلی نژاد عمران

گروه علوم قرآن و حدیث دانشکده الهیات و معارف اسلامی دانشگاه علامه طباطبائی

چکیده

اگرچه در اندیشه غالب الهیات اسلامی، روایات تحریف‌نما مقبولیت نداشته و به‌طور ویژه شیعیان بر این باورند که هرگز در محتوی و الفاظ قرآن کریم تحریف صورت نپذیرفته است، اما برخی گزارش‌ها از اقوال گاه بر پذیرش وقوع تحریف در قرآن از سوی شیعیان حمل می‌شود و اندیشۀ تحریف‌ناپذیری نزد شیعه را دچار خدشه می‌سازد. طرح ادعای علم اجمالی و مساعدت اعتبار با تحریف قرآن در کلام آخوند محمدکاظم خراسانی(متوفی 1329ق) فقیه و اصولی صاحب کتاب کفایه‌الأصول، از جمله این موارد است که منجر به ایجاد شائبه شده لذا پرداختن به آن و بازخوانی و تحلیل دیدگاه این اندیشمند شیعی در مسأله تحریف‌پذیری قرآن را از اهمیت ویژه‌ای برخوردار می‌سازد. در این مقاله با روش توصیفی- تحلیلی رویکرد آخوند خراسانی و مبانی او در بیان حجیّت ظواهر کتاب معرفی و وجوه استدلال آخوند در باب روایات تحریف‌نما شناسانده شده است. یافته‌های مقاله حکایت از سوء برداشت منتقدین از دیدگاه آخوند خراسانی نسبت به روایات تحریف‌نما دارد و این در حالی است که مرحوم آخوند انگارۀ تحریف قرآن را کاملاً بی‌اعتبار می‌داند. وی در بیان حجیت ظواهر الفاظ قرآن، با طرح فرض محتمَل بر تحریف به نقصان، آنرا علم اجمالیِ غیر منجِّز و نیز فاقد معزِّریت می‌داند که اساساً حجت نبوده و لطمه‌ای نیز به سلامت اعتبار ظواهر قرآن وارد نمی‌سازد. بر این اساس، بحث آخوند ارتباطی با پذیش اعتبار روایات تحریف‌نما ندارد. اعتقاد به اصل عدم تحریف قرآن کریم در میان شیعه بویژه مرحوم آخوند خراسانی غیر قابل انکار است.

کلیدواژه‌ها

• تحریف‌ناپذیری
• قرآن کریم
• شیعه
• آخوند خراسانی
• روایات تحریف‌نما

موضوعات

• قرآن و معارف قرآنی

عنوان مقاله [English]

Defensive rereading of Akhund Khorasani's thought on the issue of Quran distortion

نویسنده [English]

• Roohallah MohamadAlinejadOmran

Quranic studies Allameh Tabatabaei University

چکیده [English]

Although in the popular Islamic thought, narrations of distortion are not accepted and Shiites in particular believe that the contents and words of the Holy Quran have never been distorted, but some sayings sometimes accept the occurrence of distortion in the Quran by Shiites. Its thought harms the incorruptibility of Shia. The claim of abstract science and the support of credibility by distorting the Qur'an according to the words of Akhund Mohammad Kazem Khorasani (died 1329 A.H.), a jurist and fundamentalist, the author of the book Kefayyah al-Asul, is one of the cases that lead to doubts, hence addressing it and rereading and analyzing it. The view of this Shia thinker is of special importance regarding the distortion of the Qur'an. In this article, Akhund Khorasani's approach and his principles in expressing the authenticity of the book's appearances are introduced, and the angles of Akhund's argument about distorted traditions are introduced in this article. The findings of the article indicate that the late Akhund considers the idea of distorting the Qur'an to be invalid. And in expressing the authenticity of the appearances of the words of the Qur'an, with the possible assumption of distortion to the point of imperfection, he considers it to be an incomplete science and lacking in justification, which is basically not a proof and does not harm the validity of the appearances of the Qur'an. Mulla's discussion has nothing to do with accepting the authenticity of distorted narrations.

کلیدواژه‌ها [English]

• Incorruptibility
• the Holy Qur'an
• Shia
• Khorasani Mukhtar
• distortional traditions