علمی - ترویجی
تحلیل انتقادی از انحراف سلفیه در معناشناسی صفات الهی از منظر قرآن

صمد عبدالهی عابد؛ محمدفردین جلالی؛ علیرضا عبدالرحیمی

دوره 8، شماره 31 ، اسفند 1396، صفحه 7-36

https://doi.org/10.22054/rjqk.2018.9479

چکیده
  «سلفیه» اصطلاحی نوظهور در تاریخ اندیشة اسلامی است که گروهی از اهل حدیث و پیروان احمدبن حنبل، ابن‌تیمیه و محمدبن عبدالوهاب برای خویش برگزیده‌اند. آنان در روش شناخت، نقل‌گرا و در فهم نقل، ظاهرگرا هستند. عقل را شایستة فهم مسائل الهی ندانسته‌اند و رسالت آن را تنها فهم درست سخنان سلف می‌دانند. بر مبنای هستی‌شناسی سلفیه، خدا موجودی ...  بیشتر

مقاله پژوهشی
لایه های قدرت سیاسی نامطلوب در قرآن

حسین احمدی سفیدان

دوره 8، شماره 31 ، اسفند 1396، صفحه 37-65

https://doi.org/10.22054/rjqk.2018.25792.1549

چکیده
  قرآن کریم مهم‌ترین و اصیل‌ترین منبع اسلامی است. بی‌شک در این منبع کامل، در زمینة قدرت سیاسی سخن رانده شده‌است. قدرت سیاسی به «مطلوب» و «نامطلوب» تقسیم می‌شود. یکی از مقولاتی که در تحلیل قدرت سیاسی نامطلوب اهمیت دارد، شناسایی لایه‌های آن است. سؤال اصلی اینکه: لایه‌های قدرت سیاسی نامطلوب از منظر قرآن چیست؟ فرضیة تحقیق ...  بیشتر

علمی - ترویجی
نیاز اولیه انسان به احترام از نگاه قرآن با تأکید بر روش معناشناسی ساخت‌گرا و شناختی

محمدمهدی صفورایی؛ جعفر علیگلی فیروزجائی؛ علیرضا قائمی نیا

دوره 8، شماره 31 ، اسفند 1396، صفحه 65-110

https://doi.org/10.22054/rjqk.2018.36604.1788

چکیده
  تأمین نیاز انسان به احترام، شایستگی و قدرت موجب اعتماد به نَفْس، خودشکوفایی و موفقیت می‌شود و ضربه به این نیاز نیز موجب احساس ضعف و حقارت می‌گردد. هدف از این تحقیق، بررسی این نیاز و بنیادین بودن آن از نگاه قرآن است. به این ‌منظور، با شیوة داده‌بنیاد، کلیدواژه‌های مرتبط با احترام در نرم‌افزار مکس‌کیودا وارد شدند و کار کدگذاری همراه ...  بیشتر

علمی - ترویجی
واکاوی تعارض ظاهری آیات مربوط به حکم زانیه

عبدالجبار زرگوش نسب

دوره 8، شماره 31 ، اسفند 1396، صفحه 111-128

https://doi.org/10.22054/rjqk.2018.25359.1539

چکیده
  این نوشتار به تعارض ظاهری بین آیة دوم سورة نور که بر جَلد مرتکب زنا دلالت دارد، با دو آیة 15 سورة نساء که بر حبس زن زناکار در خانه دلالت دارد و آیة 16 همان سوره که دال بر اذیت و آزار مرتکب فاحشه است، می‌پردازد و ضمن ارائة راه حل تعارض نحوة جمع کردن بین حبس در خانه به قصد پیشگیری از ارتکاب مجدد عمل زشت زنا و حد به عنوان مجازات جرم بیان می‌کند. ...  بیشتر

علمی - ترویجی
اکوار و ادوار در قرآن

حمید کوه پیما؛ محسن پور محمد

دوره 8، شماره 31 ، اسفند 1396، صفحه 129-154

https://doi.org/10.22054/rjqk.2018.31474.1679

چکیده
  یکی از نظریات مشترک و مطرح در علوم پایه و علوم انسانی، به‌ویژه علوم دینی، دیدگاه خلقتی شبه‌انسان، انسان‌نما یا انسانی دیگر غیر از نسل بشر کنونی است. در نگاه کلی، این نظریه را باید متأثر از افسانه‌های تاریخی دانست. وجود برخی ابنیة تاریخی که امکان ایجاد آن‌ها از سوی نسل بشر امروزی وجود ندارد، تصوری برای اندیشمندان ایجاد کرده تا به ...  بیشتر

علمی - ترویجی
بررسی و پاسخ شبهة «قرآن و فرهنگ مردگرایی» از سوی مستشرقان

سید احمد هاشمی علی آبادی

دوره 8، شماره 31 ، اسفند 1396، صفحه 157-181

https://doi.org/10.22054/rjqk.2018.29109.1639

چکیده
  از جمله پرسش‌های درون‌متنی در حوزة مباحث زبان‌شناسی قرآن، سؤال از نحوة سخن‌گفتن قرآن در مواردی است که مردان و زنان را مخاطب قرار می‌دهد و یا دربارة مردان و زنان به طور خاص سخن می‌گوید و در این موارد، به زعم برخی اندیشمندان و مستشرقان، قرآن متأثر از فرهنگ زمانه، گفتمانی مردانه را اتخاذ نموده‌است و جانب‌دارانه سخن می‌راند. این ...  بیشتر

علمی - ترویجی
بررسی داستان کودکی حضرت موسی(ع) در سوره قصص بر پایه الگوی روایی گریماس

رحمان عشریه؛ سید محمد موسوی؛ مرتضی سازجینی

دوره 8، شماره 31 ، اسفند 1396، صفحه 183-203

https://doi.org/10.22054/rjqk.2018.29191.1641

چکیده
  روایت‌شناسی یکی از شاخه‌های نقد ادبی، به‌ویژه روایت‌های داستانی است و در اصل به بررسی دستور زبان حاکم بر روایت‌ها می‌پردازد. این شاخه از دانش می‌کوشد تا چارچوب و الگویی نظری‌ـ کاربردی برای تحلیل گونه‌های مختلف روایت را فراهم کند. گریماس، معناشناس فرانسوی، به عنوان مهم‌ترین نظریه‌پرداز معناشناسی روایت کوشیده‌است تا الگویی ...  بیشتر