علی شریفی؛ سروش شهریاری نسب؛ عیسی علیزاده منامن؛ فرزاد دهقانی
چکیده
نوشتار پیشرو رویکرد جدیدی به ساختار قرآن است که به بررسی مسئلة انتظام متنی قرآن با رویکرد زبانشناسی می‌پردازد. با الگو قرار دادن مطالعات زبانشناسی متن، ابعاد تازه‌ای از این انتظام مشخص می‌شود. منظور از «انتظام» در این جستار، صرف بررسی تناسب معنایی از نظر قدما نیست، بلکه به نظام چیدمانی و ساختار آوایی قرآن توجه دارد. روش ...
بیشتر
نوشتار پیشرو رویکرد جدیدی به ساختار قرآن است که به بررسی مسئلة انتظام متنی قرآن با رویکرد زبانشناسی می‌پردازد. با الگو قرار دادن مطالعات زبانشناسی متن، ابعاد تازه‌ای از این انتظام مشخص می‌شود. منظور از «انتظام» در این جستار، صرف بررسی تناسب معنایی از نظر قدما نیست، بلکه به نظام چیدمانی و ساختار آوایی قرآن توجه دارد. روش مورد اتخاذ در این پژوهش، منجر به تقسیم آیات به دو سطح خرد و کلان شده‌است. بعد از اعتبارسنجی روش‌های کشف نظم درونی با متن‌کاوی، سبک اصالت بخشیدن به ساختار کنونی، چینش درون‌سوره‌ای و تحلیل ذره‌نگر و نیز خارج کردن برساخت‌هایی از بطن سوره وتحلیل آن‌ها انتخاب گردید. در سطح معناـ بنیادِ خرد، مسائلی چون ایجاد انتظام معنایی از طریق ارائة کلیشه‌های خاص (در سطح واژگانی و ترکیبی)، تکرار عینی کلیشه‌های مستقل، ایجاد انتظام معنایی با محویت یک موضوع، ایجاد انتظام معنایی از طریق تکرار یک عبارت (با بررسی تکرارهای سریع و مغموض، تکرار واژگان با ریشة صرفی و حذف، کاهش و اضافه شدن در عبارات قرآنی) بررسی گردید. با تحلیل بافت‌های مجزا و نیز با محور قرار دادن معنا در کنار ساختار، منتج به وحدت رویه در بافت قرآن شده‌است. این به ارتباط بسیار پیچیده، ولی حقیقی منتج است که در واحدهای قرآنی وجود دارد.
