کاوس روحی برندق؛ لیلا مرادی
چکیده
وهّابیّت در موضوعات گوناگون دیدگاه‌های ویژه‌ای جدا از سایر مذاهب و فرقه‌های اسلامی دارد. یکی از باورهای خاصّ این فرقه، اختلاف در تبیین مسائل مرتبط با امامت و اولیای الهی است که با تکیه بر مبانی خاص در تعریف شرک و مصادیق آن شکل گرفته است. وهّابیّت با نفی نظام علّی و معلولی، واسطة فیض بودن ائمّة اطهار(ع) را انکار می‌کنند و در نتیجه، ...
بیشتر
وهّابیّت در موضوعات گوناگون دیدگاه‌های ویژه‌ای جدا از سایر مذاهب و فرقه‌های اسلامی دارد. یکی از باورهای خاصّ این فرقه، اختلاف در تبیین مسائل مرتبط با امامت و اولیای الهی است که با تکیه بر مبانی خاص در تعریف شرک و مصادیق آن شکل گرفته است. وهّابیّت با نفی نظام علّی و معلولی، واسطة فیض بودن ائمّة اطهار(ع) را انکار می‌کنند و در نتیجه، مواردی مانند تبرّک و توسّل به ائمّه(ع) و شفاعتخواهی از ایشان را شرک و زیارت قبور آنان را بدعت میدانند. این مقاله با هدف نشان دادن انحراف بنیادین این فرقه در تحلیل مسئلة شرک، با تأکید بر دیدگاه‌های علاّمه طباطبائی(ره) به نقد آن پرداخته است و به این نتیجه رسیده که اندیشههای سُست غیرعقلانی وهّابیّت موجب شده است که علمای مدافع این فرقه، تعریف نادرستی از مصادیق شرک و توسعه در دامنة آن ارائه دهند. با رجوع به آراء و دیدگاه‌های علاّمه طباطبائی در تفسیر المیزان بهآسانی می‌توان به باورهای نادرست وهّابیّون در باب مصادیق آگاهی پیدا کرد و بسیاری از اعمال صحیح، مانند تبرّک و توسّل به انبیا و اولیای الهی، درخواست شفاعت از آنان، زیارت قبور آنان و سوگند یاد کردن به غیر خدا را از محدودة شرک خارج نمود.
سعدی مویدی؛ عنایت الله شریفی
چکیده
نوشتة حاضر پیرامون دو محور «حکمت» و «جمال» و نسبت آن دو با یکدیگر در قرآن فراهم آمده است. حضور مکرّر در قرآن دو واژة مذکور، جایگاه آنها را تصدیق می‌کند و همین تکرار و تأکید از وجوه مختلف و طیّ آیات عدیده، بررسی هر یک از این دو واژه را ضروری می‌کند. امّا علی‌رغم اهتمام قرآن‌پژوهان، آنچه مغفول مانده، نسبت بین این دو واژه است ...
بیشتر
نوشتة حاضر پیرامون دو محور «حکمت» و «جمال» و نسبت آن دو با یکدیگر در قرآن فراهم آمده است. حضور مکرّر در قرآن دو واژة مذکور، جایگاه آنها را تصدیق می‌کند و همین تکرار و تأکید از وجوه مختلف و طیّ آیات عدیده، بررسی هر یک از این دو واژه را ضروری می‌کند. امّا علی‌رغم اهتمام قرآن‌پژوهان، آنچه مغفول مانده، نسبت بین این دو واژه است که در این مقام با تأمّل و تدبّر عمیقتر در قرآن به این معجزة عمیق قرآنی دست یابیم. در منظومة فکری قرآن، حکمت و جمال نه تنها دو سیّارة دور افتاده از هم نیستند، بلکه به طور وثیقی به یکدیگر مربوط و وابستهاند. هنر قرآن در این است که در ساختار خللناپذیر خود معنایی شگرف و معجزهآسایی عرضه میدارد که در بسیاری اوقات، از نگاه سطحی دور میماند و هنرمند کسی است که به کشف چنان روابط پنهان و ناملموسی نائل آید. از این رو، برای دستیابی به چنین هدفی با مراجعه به قاموسها، معنای لغوی هر یک را به دست آوردیم و آنگاه بر بنیاد تفاسیر معتبر، بهترین معنا را مشخّص کردیم و در نهایت، از نسبت شگرف بین آن دو که در کلام وحی به خوبی یادآوری شده، پرده برداشتیم.
نبی الله صدری فر؛ محمد رضا ضمیری؛ محمد مولوی
چکیده
به «سنت تغییر» در آیة P... إِنَّ اللَّهَ لا یغَیِّرُ مَا بِقَوْمٍ حَتَّی یغَیِّرُوا مَا بِأَنْفُسِهِمْ...O اشاره شده‌است و در دوران معاصر، همواره مورد توجه مفسران اجتماعی نیز بوده‌است. این نوشتار بر آن است تا با روش توصیفی ـ تحلیلی ضمن تبیین دقیق «سنت تغییر» بر اساس آیة 11 سورة رعد، به مقایسة دیدگاه مفسران اجتماعی بپردازد. ...
بیشتر
به «سنت تغییر» در آیة P... إِنَّ اللَّهَ لا یغَیِّرُ مَا بِقَوْمٍ حَتَّی یغَیِّرُوا مَا بِأَنْفُسِهِمْ...O اشاره شده‌است و در دوران معاصر، همواره مورد توجه مفسران اجتماعی نیز بوده‌است. این نوشتار بر آن است تا با روش توصیفی ـ تحلیلی ضمن تبیین دقیق «سنت تغییر» بر اساس آیة 11 سورة رعد، به مقایسة دیدگاه مفسران اجتماعی بپردازد. بررسی دیدگاه‌ها نشان می‌دهد تعریف و تبیین دقیق «سنت تغییر» مبتنی بر تفسیری است که دربارة «ما»ی موصوله ارائه می‌شود. در این زمینه، دو دیدگاه هست: اول آنکه «ما»ی موصولة اول به «نعمت» و «ما»ی موصولة دوم به «معاصی» بازمی‌گردد. در نتیجه، سنت تغییر، «تبدیل از وضعیت مطلوب به نامطلوب» معنا می‌شود. در دیدگاه دوم، «ما»ی موصولة اول به «نعمت و نقمت» و «ما»ی موصولة دوم به «معاصی و بازگشت از معاصی» معنا می‌شود. در نتیجه، سنت تغییر به «تبدیل از وضعیت مطلوب به نامطلوب و برعکس» معنا می‌گردد. از این رو، در تبیین آیه، گروه اول این آیه را با آیة 53 انفال قید زده‌اند و معنای خاصی ارائه داده‌اند، ولی گروه دوم معنای عام و فراسیاقی از آیه ارائه داده‌اند. نتایج نشان می‌دهد دیدگاه و رویکرد دوم دقیق‌تر است؛ زیرا در برداشت فراسیاقی از آیه، ثمرات مهمی دریافتنی است؛ از جمله: کشف قوانین اجتماعی از قرآن، طرح سؤال و ارائة پاسخ‌های قرآنی، ارجاع جامعه به خویش به سبب ناملایمات اجتماعی و مشاهدة نمونه‌های عملی.
زهره قربانی مادوانی
چکیده
یکی از فعالیت های تعبیری مهم و بنیادی در زبان شناسی شناختی فعالیت شکل و زمینه است که به کمک آن می توان بسیاری از تعبیرات زبانی را مشخص کرد و یا حتی در مورد ترتیب کلمات نیز از آن کمک گرفت. زمینه، آن چیزی است که در بافت جمله از اهمیت بیشتری برخوردار است و شکل همان بافت و سیاق عبارت به شمار می آید. آیات بسیاری در قرآن وجود دارد که به چندین ...
بیشتر
یکی از فعالیت های تعبیری مهم و بنیادی در زبان شناسی شناختی فعالیت شکل و زمینه است که به کمک آن می توان بسیاری از تعبیرات زبانی را مشخص کرد و یا حتی در مورد ترتیب کلمات نیز از آن کمک گرفت. زمینه، آن چیزی است که در بافت جمله از اهمیت بیشتری برخوردار است و شکل همان بافت و سیاق عبارت به شمار می آید. آیات بسیاری در قرآن وجود دارد که به چندین اسم خداوند با ترتیب خاصی خاتمه می یابند. یکی از آن ترتیب ها ترتیب دو اسم «عزیز» و «حکیم» است. این دو اسم در 45 آیه از قرآن آمده اند که «عزیز» در ابتدا و «حکیم» پس از آن ذکر شده است. با بررسی تمامی این آیات و با روش توصیفی- تحلیلی و بر اساس فعالیت شکل و زمینه مشخص شد که با توجه به بافت آیات، اسم «عزیز» از اهمیت بیشتری برخوردار است از این رو به عنوان «زمینه» در آغاز قرار گرفته است و اسم «حکیم» تحت الشعاع آن و در مقام«شکل» محسوب می شود و بر این نکته تأکید می کند که ربوبیت خداوند با دو اصل مهم همراه است یکی عزت و دیگری حکمت اوست و او معبود قدرتمند و عزیز است که تمامی کارهایش از روی حکمت و تدبیر است.
علی غضنفری؛ باب اله محمدی نبی کندی
دوره 2، شماره 7 ، زمستان 1390، ، صفحه 103-126
چکیده
مقاله حاضر به بحث پیرامون توسعه اقتصادی در قرآن کریم می‌پردازد. در این مقاله ابتدا به تعاریف لغوی توسعه و مفهوم توسعه اقتصادی، از نگاه دانشمندان، اسلام و قرآن پرداخته شده است و سپس راه کارهایی را که قرآن در زمینه توسعه اقتصادی ارائه داده است و به دو دسته معنوی و مادی (مانند تأثیر تقوی در توسعه اقتصادی، انفاق، نفی ربا به عنوان عامل منفی ...
بیشتر
مقاله حاضر به بحث پیرامون توسعه اقتصادی در قرآن کریم می‌پردازد. در این مقاله ابتدا به تعاریف لغوی توسعه و مفهوم توسعه اقتصادی، از نگاه دانشمندان، اسلام و قرآن پرداخته شده است و سپس راه کارهایی را که قرآن در زمینه توسعه اقتصادی ارائه داده است و به دو دسته معنوی و مادی (مانند تأثیر تقوی در توسعه اقتصادی، انفاق، نفی ربا به عنوان عامل منفی در توسعه اقتصادی و . . .) تقسیم می‌شود، مورد شرح و بررسی قرار می‌گیرد. آنچه پس از بررسی و تحقیق در این مقاله به دست میآید، این است که توسعه اقتصادی بستگی به افراد جامعه دارد که بتوانند با توجه به تفاسیر ارائه شده از قرآن و داشتن ایمان و اعتقاد به خدا و کتاب وحی آنها را در زندگی و جامعه خود به کار گیرند تا در تمام مراحل زندگی به موفقیت دست پیدا کنند و این رشد و توسعه زمانی اتفاق میافتد که جوامع اسلامی متکی به خود باشند.
فاطمه ژیان
چکیده
در سده‌‌های نخستین تاریخ اسلام، عواملی همچون ممانعت از نگارش و منع از کنکاش در تفسیر آیات،بستر راهیابی روایات اسرائیلی را در تفاسیر فراهم آورد. این واقعیت تلخ تاریخی که اسرائیلیات بوسیله‌ی مسلمان‌نماهای یهودی و بعضاً مسیحی به عنوان بخشی از دانسته‌های تفسیری و تاریخی ظهور یافت،موجب شد تا گروهی از تفسیر‌پژوهان به صرف وجود راویِ ...
بیشتر
در سده‌‌های نخستین تاریخ اسلام، عواملی همچون ممانعت از نگارش و منع از کنکاش در تفسیر آیات،بستر راهیابی روایات اسرائیلی را در تفاسیر فراهم آورد. این واقعیت تلخ تاریخی که اسرائیلیات بوسیله‌ی مسلمان‌نماهای یهودی و بعضاً مسیحی به عنوان بخشی از دانسته‌های تفسیری و تاریخی ظهور یافت،موجب شد تا گروهی از تفسیر‌پژوهان به صرف وجود راویِ یهودی یا مسیحی تبار در طریق روایات تفسیری،این گونه روایات را اسرائیلی و راوی آن را از مروجان اسرائیلیات دانند. یکی از راویان مسیحی‌تبار که چنین اتهامی وی را نشانه گرفته،عبدالملک بن عبدالعزیز بن جریج مشهور به ابن‌جریج است. این پژوهش تلاش کرده است تا با روشی توصیفی-تحلیلی به بررسی محتوای تفسیر برجای مانده از ابن‌جریج در ذیل آیات قصص و با محوریت کتاب جامع‌البیان طبری که بیش از سایر تفاسیر بازگو کننده‌ی تفسیر او است،بپردازد تا در نمایان سازی صحت این اتهام قضاوت درستی را بدست دهد. بررسی‌ها نشانگرآنند که جز در چند مورد محدود،اثری از اسرائیلیات در روایات و آرای تفسیری ابن‌جریج دیده نمی‌شود و ارتباطات علمی و نقل ابن‌جریج از راویان اسرائیلیات اندک است و لذا نمی‌توان او را قطب و مرجع عمده‌ی انتشار اسرائیلیات در منابع تفسیری دانست.
سهراب مروتی؛ فریبا بهروز
چکیده
«اعتماد به نَفْس» از آن دسته واژگانی است که همواره در معنای لغوی و روانشناسی با دین در تضاد است. پژوهش حاضر، برای نزدیک شدن به سیمای آن از قرآن، به روش تحلیلی و با استفاده از شیوة معناشناسی هم‌زمانی، به تحلیل «اعتماد به نَفْس» در قرآن و حدیث پرداخته‌است و ارتباط مفهومی آن را با واژه‌های جانشین، همنشین و متضاد واکاوی کرده‌است ...
بیشتر
«اعتماد به نَفْس» از آن دسته واژگانی است که همواره در معنای لغوی و روانشناسی با دین در تضاد است. پژوهش حاضر، برای نزدیک شدن به سیمای آن از قرآن، به روش تحلیلی و با استفاده از شیوة معناشناسی هم‌زمانی، به تحلیل «اعتماد به نَفْس» در قرآن و حدیث پرداخته‌است و ارتباط مفهومی آن را با واژه‌های جانشین، همنشین و متضاد واکاوی کرده‌است تا حوزۀ معنایی و مفاهیم پیرامونی آن بازشناخته شود. از آنچه در متن مقاله بیان شد، می‌توان گفت اعتماد به نَفْس به عنوان یک موهبت از ناحیۀ خداوند، به معنای ایمان و اتکا به تواناییها و استعدادهای واقعی خویش بر مبنای تقوی و توکل بر خداست که فراتر از معنایی است که لغویون و روانشناسان میگویند.
ابراهیم ابراهیمی؛ فاطمه دست رنج
چکیده
تحلیل معنایی واژگان و شناخت روابط مفهومی بین آنها، یکی از راه‌های دستیابی به دقایق معناست، این امر در رابطه با قرآن کریم که از سطوح معنایی متعددی برخوردار است و چینش واژگان آن در نهایت انسجام بوده ضرورتی ویژه می‌یابد. در این پژوهش، معنای واژه إغواء برحسب روابط بینامتنی میان واحدهای زبان، با روش تحلیلی و توصیفی بررسی گردید. در پرتو ...
بیشتر
تحلیل معنایی واژگان و شناخت روابط مفهومی بین آنها، یکی از راه‌های دستیابی به دقایق معناست، این امر در رابطه با قرآن کریم که از سطوح معنایی متعددی برخوردار است و چینش واژگان آن در نهایت انسجام بوده ضرورتی ویژه می‌یابد. در این پژوهش، معنای واژه إغواء برحسب روابط بینامتنی میان واحدهای زبان، با روش تحلیلی و توصیفی بررسی گردید. در پرتو شناخت روابط مفهومی این واژه و بسامد بالای همنشینی «ربّ» و «إغواء» نظامی تصویری، نمایان می‌شود که موجی از تفکر را میآفریند. محورهای دوگانهای که اشتقاقات واژه «إغواء» در آن استعمال شده یعنی صحنه إعتذار مجرمان در پیشگاه الهی و داستان ابلیس و خروج او از بهشت، تصویرگر نظام فرمانروایی مطلق خداوند است. مفهوم این ریشه واژه، قدر مشترک معانی سامی و عربی یعنی فرو افتادن، طرد شدن است. این واژه علاوه بر داشتن رابطه همنشینی با إضلال و عصی، نوعی هم معنایی نیز با واژگان مذکور دارد. تقابل معنایی این واژه با مفهوم «رشد» نیز حاکی از نوعی بار عاطفی در آن است، به این مفهوم که فرو افتادن و ساقط شدن معنوی و مقامی را تأکید می‌کند.
عبدالجبار زرگوش نسب
چکیده
این نوشتار به تعارض ظاهری بین آیة دوم سورة نور که بر جَلد مرتکب زنا دلالت دارد، با دو آیة 15 سورة نساء که بر حبس زن زناکار در خانه دلالت دارد و آیة 16 همان سوره که دال بر اذیت و آزار مرتکب فاحشه است، می‌پردازد و ضمن ارائة راه حل تعارض نحوة جمع کردن بین حبس در خانه به قصد پیشگیری از ارتکاب مجدد عمل زشت زنا و حد به عنوان مجازات جرم بیان می‌کند. ...
بیشتر
این نوشتار به تعارض ظاهری بین آیة دوم سورة نور که بر جَلد مرتکب زنا دلالت دارد، با دو آیة 15 سورة نساء که بر حبس زن زناکار در خانه دلالت دارد و آیة 16 همان سوره که دال بر اذیت و آزار مرتکب فاحشه است، می‌پردازد و ضمن ارائة راه حل تعارض نحوة جمع کردن بین حبس در خانه به قصد پیشگیری از ارتکاب مجدد عمل زشت زنا و حد به عنوان مجازات جرم بیان می‌کند. همچنین، منظور از «سبیل» که راه نجات و رهایی از حبس خانگی در آیة 15 سورة نساء است، تبیین می‌گردد. به عقیدة برخی از علما، آیة 16 ناسخ آیة 15 می‌باشد و به نظر بعضی دیگر، آیة 2 سورة نور هر دو آیه را نسخ کرده‌است. در مقابل اینان، گروهی دیگر با استناد به متفاوت بودن موضوع در آیات سهگانه، هر گونه نسخی را نفی کرده‌اند. در این پژوهش که به روش توصیفی تحلیلی صورت گرفته، چنین نتیجه گرفته شده که نه نسخی صورت پذیرفتهاست و نه برای حل مشکل نیازی به نسخ خواهد بود.
حسین حسن زاده
چکیده
چکیده:هدف این مقاله ارائه مدلی برای سازماندهی معارف قرآن است که بتوان به آسانی از این طریق به محتوای مورد نظر در حوزه معارف قرآن دست یافت. سؤال پژوهش این است که در عصر حاضر که عصر انفجار اطلاعات و فضای مجازی است آیا این امکان وجود دارد که معارف قرآن به گونهای مدیریت و سازماندهی شود تا کاربران و محققان بتوانند اطلاعات مورد نظر خود ...
بیشتر
چکیده:هدف این مقاله ارائه مدلی برای سازماندهی معارف قرآن است که بتوان به آسانی از این طریق به محتوای مورد نظر در حوزه معارف قرآن دست یافت. سؤال پژوهش این است که در عصر حاضر که عصر انفجار اطلاعات و فضای مجازی است آیا این امکان وجود دارد که معارف قرآن به گونهای مدیریت و سازماندهی شود تا کاربران و محققان بتوانند اطلاعات مورد نظر خود را در حوزه معارف قرآن با ویژگی سهولت، سرعت، دقت، جامعیت و مانعیت بازیابی کرده و با استفاده از تکنولوژی رایانه نقشهای جامع و کامل از کلیت معارف قرآن و یا نسبت به موضوعی خاص از این حوزه را ترسیم نمایند؟ برای دستیابی به این هدف و با روش توصیفی و تحلیلی،سعی شده است آنتولوژی یکی از موضوعات معارف قرآن یعنی موضوع «بسمله» تدوین گردد. یافته تحقیق بیانگر آن است که تدوین آنتولوژی بسمله سبب گشته تا ارتباط وجود شناختی این مفهوم با مفاهیم، موضوعات و عناوین دیگر هویدا گردد و در نتیجه، فهم جامعتر و کاملتری از حقیقت بسمله به دست آید؛ بدیهی است فهم یک مسئله، بدون توجه به موضوعات مرتبط با آن و نیز کشف دقیق، صریح و شفاف ارتباط میان مفاهیم ، فهم ناقصی است. موضوعات مرتبط با بسمله که از طریق آنتولوژی بسمله، کشف گردیده است عبارتند از: مسئله نجات، تجوید ،قرائت و قُرّاء، ابتدا و انتهای سوره، اسم الهی و اسم اعظم، جهر و اخفات نماز، صحت و بطلان نماز، پذیرش و رد دعا ، صحت و بطلان عمل، ادب سخن با پروردگار و...
عنایت شریفی
دوره 1، شماره 2 ، پاییز 1389، ، صفحه 75-98
چکیده
روش شناسی و بررسی شیوه های تربیتی در نظام تعلیم و تربیت، جایگاه ویژه ای دارد. در این مقاله سعی شده است که شیوه های تربیت اخلاقی از منظر امام علی ع در نهج البلاغه بررسی شود. از مهمترین شیوه های تربیت اخلاقی نهج البلاغه می توان به موارد ذیل اشاره کرد: حکمت، تربیت عقلانی، تذکر یاداوری نعمت ها، موعظه، خطابه، عبرت آموزی، کاربرد اصول روانشناسی، ...
بیشتر
روش شناسی و بررسی شیوه های تربیتی در نظام تعلیم و تربیت، جایگاه ویژه ای دارد. در این مقاله سعی شده است که شیوه های تربیت اخلاقی از منظر امام علی ع در نهج البلاغه بررسی شود. از مهمترین شیوه های تربیت اخلاقی نهج البلاغه می توان به موارد ذیل اشاره کرد: حکمت، تربیت عقلانی، تذکر یاداوری نعمت ها، موعظه، خطابه، عبرت آموزی، کاربرد اصول روانشناسی، امر به معروف و نهی از منکر، مشارطه، مراقبه، محاسبه و معاتبه.
حمیدرضا بصیری؛ نادیا تبریز
دوره 3، شماره 11 ، زمستان 1391، ، صفحه 79-98
چکیده
اسلوب و روشهای «گفت‌وگو» در بسیاری از آیات قرآن در قالب داستان و خطاب به پیامبران برای مردم ذکر می‌گردد و از آنجا که مهمترین پُل ارتباطی بین انسانها برای بیان افکار یکدیگر «گفت‌وگو» می‌باشد و خداوند خود اوّلین و بهترین معلّم انسان‌هاست، به همین دلیل، در قرآن کریم نمونه‌های متنوّعی از گفت‌وگو را برای هدایت انسانها ...
بیشتر
اسلوب و روشهای «گفت‌وگو» در بسیاری از آیات قرآن در قالب داستان و خطاب به پیامبران برای مردم ذکر می‌گردد و از آنجا که مهمترین پُل ارتباطی بین انسانها برای بیان افکار یکدیگر «گفت‌وگو» می‌باشد و خداوند خود اوّلین و بهترین معلّم انسان‌هاست، به همین دلیل، در قرآن کریم نمونه‌های متنوّعی از گفت‌وگو را برای هدایت انسانها بیان فرموده است. نمونهای از این داستانها، گفت‌وگوهای خدا با پیامبران می‌باشد که در نمونه‌های متنوّع و موضوعات مختلفی بیان شده است. در این مقاله، در ابتدا به تعریف «گفت‌وگو» و اصطلاحات مشابه آن و سپس به بررسی انواع گفت‌وگوهای توحیدی خداوند با پیامبران خود و روشهای آن پرداخته شده است.
امیر حمزه سالارزایی
دوره 3، شماره 10 ، پاییز 1391، ، صفحه 79-96
چکیده
نویسنده در این مقاله که بیان توصیفی-تحلیلی و روش کتابخانه ای انجام گرفته در بررسی رسم دعا از منظر کلام خدا، در یک استقرای قرآنی ثابت نموده که سبک و سیاق ادعیه قرآنی از چنان لطافت هایی برخوردار است که حتی در موازنه با ادعیه غیر قرآنی و از سوی اولیای خدا بی نظیر است. حاصل مقاله پیش روی این شد که به طرز شگفت انگیزی افتتاح دعاهای قرآنی با ...
بیشتر
نویسنده در این مقاله که بیان توصیفی-تحلیلی و روش کتابخانه ای انجام گرفته در بررسی رسم دعا از منظر کلام خدا، در یک استقرای قرآنی ثابت نموده که سبک و سیاق ادعیه قرآنی از چنان لطافت هایی برخوردار است که حتی در موازنه با ادعیه غیر قرآنی و از سوی اولیای خدا بی نظیر است. حاصل مقاله پیش روی این شد که به طرز شگفت انگیزی افتتاح دعاهای قرآنی با دعاهای غیر قرآنی تفاوت معناداری دارد لذا در صحت و قوت برخی دعاهای غیر قرآنی که خداوند با ادات مصوت و غیر صفت فعلی رب مورد ندا واقع شده، درنگ کنیم. در پایان متذکر می شویم که پیشینه ای تحت عنوان این نوشتار یافت نشد.
عنایت الله شریفی؛ مهرعلی لطفی
دوره 4، شماره 14 ، پاییز 1392، ، صفحه 81-100
چکیده
سبک زندگی خانوادگی در آیین اسلام همانند درختی است که ریشة آن، باورها و اندیشه‌ها و ساقه و شاخه‌هایش، ارکان و وظایف اعضای خانواده می‌باشد. از این رو، سبک زندگی خانوادگی دارای ابعاد زیادی است. پژوهش حاضر در صدد بررسی سبک خانوادگی در قرآن و سنّت پیشوایان معصوم(ع) در ابعاد تشکیل خانواده و ازدواج، محیط خانواده و ادارة آن و همسرپروری می‌باشد. ...
بیشتر
سبک زندگی خانوادگی در آیین اسلام همانند درختی است که ریشة آن، باورها و اندیشه‌ها و ساقه و شاخه‌هایش، ارکان و وظایف اعضای خانواده می‌باشد. از این رو، سبک زندگی خانوادگی دارای ابعاد زیادی است. پژوهش حاضر در صدد بررسی سبک خانوادگی در قرآن و سنّت پیشوایان معصوم(ع) در ابعاد تشکیل خانواده و ازدواج، محیط خانواده و ادارة آن و همسرپروری می‌باشد. از منظر قرآن کریم و سنّت پیشوایان معصوم (ع)، باورها و اعتقادات نقشی اساسی در خانواده دارند و ازدواج را امر مقدّسی می‌داند و همگان را به این امر فرا خوانده است و به آن تشویق مینمایند و معیارهای تقوا، عقل، اخلاق نیک و همتایی در انتخاب همسر را مورد توجّه قرار میدهند و مدیریّت خانواده را به مرد و لزوم مسئولیّتپذیری اعضای خانواده نسبت به یکدیگر مخصوصاً مسئولیّت تربیت دینی پدر نسبت به فرزندان و همکاری زن و شوهر در خانه را ضروری میدانند و تأکید به رفتار شایسته با همسران و محبّت و مهرورزی نسبت به آنان مینمایند.
عباس اشرفی؛ ام البنین رضایی
دوره 4، شماره 12 ، بهار 1392، ، صفحه 81-96
چکیده
در این مقاله عصمت انبیاء در قرآن و عهدین در ماهیت عصمت و مفهوم آن، عصمت انبیاء و اشتراک-ها و افتراق‌ها (یعنی مقایسة این دو کتاب مقدّس) به روش تطبیقی بررسی شده است. هر چند قرآن و عهدین عصمت انبیا را در دریافت و ابلاغ وحی می‌پذیرند، امّا در قرآن با مسألة ترک اَولَی پیامبران مواجه می‌شویم که در یهودیّت و مسیحیّت وجود ندارد، بلکه یهود و ...
بیشتر
در این مقاله عصمت انبیاء در قرآن و عهدین در ماهیت عصمت و مفهوم آن، عصمت انبیاء و اشتراک-ها و افتراق‌ها (یعنی مقایسة این دو کتاب مقدّس) به روش تطبیقی بررسی شده است. هر چند قرآن و عهدین عصمت انبیا را در دریافت و ابلاغ وحی می‌پذیرند، امّا در قرآن با مسألة ترک اَولَی پیامبران مواجه می‌شویم که در یهودیّت و مسیحیّت وجود ندارد، بلکه یهود و مسیحیّت آن بزرگواران را چون مردم عادی میپندارند که مرتکب گناهانی میشوند.
جمشید صدری
دوره 1، شماره 3 ، زمستان 1389، ، صفحه 83-98
چکیده
دعا همواره در طول تاریخ بر حیات بشری سایه افکنده و از چنان گستردگی برخوردار بوده که مؤمنان و کافران را نیز شامل گشته است. واکاوی و تحلیل معنا و مفهوم دعا و تبیین وجوه اشتراک و اختلاف آن با واژه هایی چون عبادت ، ندا، سوال، دعوت و ... و بیان رابطه آن با اموری چون قضا و قدر، فطرت و اختیار انسان و ترسیم جایگاه آن در نظام هستی سبب خواهد شد که ...
بیشتر
دعا همواره در طول تاریخ بر حیات بشری سایه افکنده و از چنان گستردگی برخوردار بوده که مؤمنان و کافران را نیز شامل گشته است. واکاوی و تحلیل معنا و مفهوم دعا و تبیین وجوه اشتراک و اختلاف آن با واژه هایی چون عبادت ، ندا، سوال، دعوت و ... و بیان رابطه آن با اموری چون قضا و قدر، فطرت و اختیار انسان و ترسیم جایگاه آن در نظام هستی سبب خواهد شد که کارکرد صحیح و انتظار بجا از آن در نظام حیات بشری تبلور یابد. در مقاله حاضر ابتدا معنای لغوی و اصطلاحی دعا و رابطه آن با واژه هایی چون دعوت، ندا، فطرت و عبادت مورد تحلیل قرار گرفته و در پایان از قلمرو دعا به عنوان جزءالعله در سلسله علل سخن به میان آمده است
محمد حسین خوانین زاده
دوره 1، شماره 1 ، تابستان 1389، ، صفحه 85-102
چکیده
واقعیت آن است که در زندگی ما مطالب عبرت آمیز زیاد ولی عبرت آموزی کم است. حقیقت عبرت، رفتن در گذشته و عبور کردن از آن و بر گرفتن چراغی از آن برای حال و آینده است. ملت بزرگ ایران در گذر ایام، وقایع تلخ و شیرین فراوانی را پشت سر گذاشته است که همگی آن ها قابلیت عبرت و پند آموزی دارند. آخرین بازمانده سلسله شاهنشاهی ایران در اوایل دهه پایانی ...
بیشتر
واقعیت آن است که در زندگی ما مطالب عبرت آمیز زیاد ولی عبرت آموزی کم است. حقیقت عبرت، رفتن در گذشته و عبور کردن از آن و بر گرفتن چراغی از آن برای حال و آینده است. ملت بزرگ ایران در گذر ایام، وقایع تلخ و شیرین فراوانی را پشت سر گذاشته است که همگی آن ها قابلیت عبرت و پند آموزی دارند. آخرین بازمانده سلسله شاهنشاهی ایران در اوایل دهه پایانی سلطنت خویش به فکر تاجگذاری افتاد این جشن دیرهنگام بدون آنکه توجیه مناسبی داشته باشد باعث تحمیل هزینه های گزاف و ضرر و زیان فراوانی بر ملت نجیب و محروم ایران شد. این مقاله درصدد تبیین و توضیح بخشی از هزینه های آن جشن خسارت بار است.
بی‌بی سادات رضی بهابادی؛ مینا رضایی کُل‌تپّه
دوره 5، شماره 19 ، زمستان 1393، ، صفحه 91-113
چکیده
از روشهای ویژة قرآن به منظور هدایت، داورى قاطع نسبت به اقوال و آرایى است که از دیگران نقل مى‌کند؛ یعنی سخن حق را تأیید و سخن کذب را ابطال می‌نماید. این پژوهش با تکیه برآرای آیت‌الله جوادی آملی به بررسی داوری قرآن نسبت به اقوال منافقان پرداخته است. سخنانی که از منافقان در قرآن ذکر شده، دو دسته است: اوّل سخنان آنان در باب خود (ادّعاهای ...
بیشتر
از روشهای ویژة قرآن به منظور هدایت، داورى قاطع نسبت به اقوال و آرایى است که از دیگران نقل مى‌کند؛ یعنی سخن حق را تأیید و سخن کذب را ابطال می‌نماید. این پژوهش با تکیه برآرای آیت‌الله جوادی آملی به بررسی داوری قرآن نسبت به اقوال منافقان پرداخته است. سخنانی که از منافقان در قرآن ذکر شده، دو دسته است: اوّل سخنان آنان در باب خود (ادّعاهای باطل) و دوم سخنان آنها مبنی بر تخریب چهرة اسلام و مسلمانان. ایجاد تردید در پذیرش آیات قرآن، واکنش دوگانه به هنگام جهاد، سخنان طعنگونه نسبت به رسول خدا(ص) و تحقیر مؤمنان از این قبیل است. قرآن ادّعاهای باطل منافقان را نفی می‌کند و به افشای اهداف آنان می‌پردازد و در پاسخ به دستة دوم و اقوال آنان، با لحنی کوبنده به روشنگری می‌پردازد و تهدید به عذاب می‌نماید. همچنین آثار متفاوت قرآن را بیان می‌کند و از رسول(ص) و مؤمنان دفاع می‌نماید و در موضوع جهاد، در پی بهانهجویی منافقان برای شرکت نکردن در نبرد، علّت اصلی فرار آنها را ذکر میفرماید و پس از سخن آنها مبنی بر منع مؤمنان از جهاد، به روشنگری دربارة حقیقت شهادت می‌پردازد.
صالح حسن زاده
دوره 2، شماره 6 ، پاییز 1390، ، صفحه 91-114
چکیده
انسان متجدد به ویژه جوان دوره جدید، در اثر تهاجمات فرهنگی و تبلیغات سکولاریستی، گرفتار مشکلات اخلاقی و روانی شده است. این مشکلات ناشی از آن است که انسان در عصر تجدد، حقیقت انسانی خود را نشناخته و یا آن را نادیده گرفته است و نقطه آرامش خود، یعنی خداوند و تعالیم او را فراموش کرده است. تنها راه گریز از این مشکلات بازگشت به دین حق، شناخت ...
بیشتر
انسان متجدد به ویژه جوان دوره جدید، در اثر تهاجمات فرهنگی و تبلیغات سکولاریستی، گرفتار مشکلات اخلاقی و روانی شده است. این مشکلات ناشی از آن است که انسان در عصر تجدد، حقیقت انسانی خود را نشناخته و یا آن را نادیده گرفته است و نقطه آرامش خود، یعنی خداوند و تعالیم او را فراموش کرده است. تنها راه گریز از این مشکلات بازگشت به دین حق، شناخت آن و عمل به تعالیم و آموزه‌های آن است. اسلام به عنوان آخرین و جامع‌ترین دین می‌تواند در تعلیم و تربیت انسان و نجات او از بحران‌های پیش رو، نقش اساسی و محوری ایفا نماید. دوران جوانی و نوجوانی در تعیین شخصیت انسان، حساس و سرنوشت‌ساز است. برای استفاده صحیح از جوانی، باید به راهنمایی آگاه و آشنا به مسیر و دور از خطا و اشتباه رو آورد و قرآن و احادیث صحیح معصومین (علیهم السلام) بهترین راهنما هستند. بنیاد و اساس هرگونه اصلاح و زمینه برای پیشرفت و تعالی، دانش و بینش صحیح است. تعلیم و تربیت است که می‌تواند این دانش و بینش را برای جامعه تضمین و تهذیب نفوس مردم را به خوبی تقویت نماید. تعالیم دینی و عملِ با اخلاص به آنها، عامل مؤثر بلکه یگانه عامل در درمان و معالجه بیماری‌های اخلاقی و روانی است. بنابراین هدف تعلیم و تربیت اسلامی، ساختن افراد اسلامی است. در این مقاله با استناد به قرآن، احادیث و دلایل مستند، به تبیین، تحلیل و نقد و بررسی موارد فوق پرداخته شده است.
سید احمد هاشمی علی آبادی
چکیده
از جمله موضوعات مورد بحث در حوزه زیست، اخلاق کاربردی و حقوق بحث از بایدها و نبایدهای تعامل انسان با محیط زیست است. قرآن کریم نیز به عنوان کتاب تکوین و تشریع در گزاره‌های توصیفی و الزامی خود نحوه صحیح تعامل انسان را با محیط زیست با ظرافت، دقت و عمیق بیان نموده است. این پژوهش با هدف تبیین نگاه قرآن در این مورد و با روشی توصیفی و تحلیلی ...
بیشتر
از جمله موضوعات مورد بحث در حوزه زیست، اخلاق کاربردی و حقوق بحث از بایدها و نبایدهای تعامل انسان با محیط زیست است. قرآن کریم نیز به عنوان کتاب تکوین و تشریع در گزاره‌های توصیفی و الزامی خود نحوه صحیح تعامل انسان را با محیط زیست با ظرافت، دقت و عمیق بیان نموده است. این پژوهش با هدف تبیین نگاه قرآن در این مورد و با روشی توصیفی و تحلیلی به عمدهترین مسئولیتهای اخلاقی انسان در مورد محیط زیست پرداخته است و ضمن بیان نگاه قرآن به ارزش ذاتی، قداست، نظاممندی و بعد ملکوتی محیط زیست و نیز ارزش ابزاری و خلقت محیط زیست برای انسان به این نتایج دستیافت که آبادانی و حفظ محیط زیست، استفاده بهینه و بدون افراط و تفریط، جلوگیری از تخریب و آلودهکردن آن، رعایت حق آیندگان و سپاسگزاری، احترام و مهرورزی به محیط زیست جزء وظایف ضروری از نگاه قرآن است. گردآوری مطالب این تحقیق با تکیه بر منابع کتابخانهای و رجوع مستقیم به آیات قرآن کریم و شیوه تفسیری آیه به آیه و نیز شیوه تفسیر روایی انجام گرفته است.
سیّد حسین فخر زارع
دوره 5، شماره 16 ، بهار 1393، ، صفحه 93-122
چکیده
زندگی اجتماعی و توجّه به روح جامعه یکی از اساسی‌ترین تعلیمات قرآن است. چشم‌اندازی که قرآن برای جامعة انسانی و تفسیر آن در مورد عوامل فعّال در این جامعه ترسیم می‌کند، بر پایۀ نگرش شمول‌گرایانه به انسان به عنوان مجموعه‌ای متجانس و هماهنگ قرار دارد که ناظر به جنبه‌های آن است. در این چشم‌انداز، تعابیر مختلفی در آیات می‌توان مشاهده ...
بیشتر
زندگی اجتماعی و توجّه به روح جامعه یکی از اساسی‌ترین تعلیمات قرآن است. چشم‌اندازی که قرآن برای جامعة انسانی و تفسیر آن در مورد عوامل فعّال در این جامعه ترسیم می‌کند، بر پایۀ نگرش شمول‌گرایانه به انسان به عنوان مجموعه‌ای متجانس و هماهنگ قرار دارد که ناظر به جنبه‌های آن است. در این چشم‌انداز، تعابیر مختلفی در آیات می‌توان مشاهده کرد که به بیان سنّت‌‌ها و تاریخ آنها، مسائل اجتماعی و دعوت به مطالعۀ جوامع پرداخته است.بحث از هستی، چیستی و ترکیب جامعه، حل‌کنندة پاره‌ای از مشکلات و ابهام‌های موجود در مباحث اجتماعی است. اصالت دادن به فرد یا جامعه، تکلیف امکان یا عدم امکان شمول ایدئولوژی واحد بر کُلّ جامعه، وجود یا عدم وجود سنّت‌‌ها بر آن و بسیاری از مسائل نظری و انتزاعی را در مورد جامعه حل خواهد کرد. قرآن کریم هستی پایدار جامعه را مربوط به حیات مردمی می‌داند که در آن زندگی می‌کنند و شناخت جامعه و تغییرات آن را متّکی به روابط اجتماعی افراد قلمداد می‌کند و ازسویی، با رشد وگستردگی مردم، شبکه‌های وابستگی در میان آنان نیز تغییر می‌یابد و روابط به صورت تصاعد هندسی پیچیده‌تر می‌شود و شکل جدیدتری می‌یابد. قرآن برای درک این شبکه‌ها، روابط و جامعه، انسان را به شناخت درونمایۀ انسانی خود ارجاع داده است. وجود یک امر فطری در انسان کافی است که گفته شود او در برابر محیط انسانی و اجتماعی یا طبیعی و غیره موجودی منفعل نیست، بلکه درون خود، معرفت‌ها و گرایش‌هایی را نهفته دارد که در شخصیّت او تأثیر بسزایی دارد و اصولاً سیستم زندگی اجتماعی انسان در نظام آفرینش، متّکی به فطرت اوست.
علی حاجی خانی؛ علی بید سرخی
دوره 4، شماره 15 ، زمستان 1392، ، صفحه 95-116
چکیده
واژة فتنه یکی از پُربسامدترین واژگان در شبکة مفاهیم قرآنی و روایی است که اهل لغت سه معنا را به طور کلّی برای آن ذکر کرده‌اند: اوّل «گدازاندن در آتش»، دوم «اختبار و آزمایش» و سوم، «اضطراب و اختلال در نظم امور» که از میان این معانی، معنای دوم که همان اختبار و آزمایش است، دامنة مفهومی‌عام‌تری از معانی دیگر دارد، ولی با ...
بیشتر
واژة فتنه یکی از پُربسامدترین واژگان در شبکة مفاهیم قرآنی و روایی است که اهل لغت سه معنا را به طور کلّی برای آن ذکر کرده‌اند: اوّل «گدازاندن در آتش»، دوم «اختبار و آزمایش» و سوم، «اضطراب و اختلال در نظم امور» که از میان این معانی، معنای دوم که همان اختبار و آزمایش است، دامنة مفهومی‌عام‌تری از معانی دیگر دارد، ولی با این حال، معنای سوم با مفهوم اصطلاحی فتنه که همانا حوادث اجتماعی التهابآور مرکّب از حقّ و باطل است، ارتباطبیشتری دارد. از آنجا که فتنه‌های اجتماعیآثارزیانآوریرا در عرصة اجتماع موجب میگردند، مقالة حاضر در صدد است به تبیین راهکارهایی چون رجوع به معارف قرآن کریم و اهل بیت، علیهمالسّلام، و ... به عنوان راهکارهایی برای در امان ماندن از فتنهها و و راهکارهایی درجهت چگونگی مواجهه با این پدیده‌ها نظیر برخوردهای نرم و روشنگرانه و در صورت لزوم، برخورد سخت و قاطع با ایجادکنندگان و طرّاحان فتنهها به عنوان راهکارهایی کوتاهمدّت و تربیت اخلاقی و معرفتی افراد جامعه و تقویت اعتقادات به عنوان روشهایی بلندمدّت به منظور مبارزه با فتنه‌های بشری در پرتو تعالیم بپردازد.
حسام الدین خلعتبری؛ محمد ادیبی مهر؛ محمد حسین خوانین زاده؛ مهر علی لطفی
دوره 2، شماره 4 ، بهار 1390، ، صفحه 95-134
چکیده
این جستار بر آن است تا نگرشی همراه با تامل در کتاب تاریخ سیاسی اسلام (سیره رسول خدا) داشته باشد، هدف عمده آن است که نویسنده محترم توجه ای مضاعف به کتاب های گران سنگ خود بنماید تا در این رهگذر، ساحت آنها را از اشتباهات محتوایی، ادبی و ویرایشی پاک نماید، نیز سنت نقد و بررسی جهت اصلاح و تولید دانش رواج بیشتری یابد. در این نوشتار بررسی محتوایی ...
بیشتر
این جستار بر آن است تا نگرشی همراه با تامل در کتاب تاریخ سیاسی اسلام (سیره رسول خدا) داشته باشد، هدف عمده آن است که نویسنده محترم توجه ای مضاعف به کتاب های گران سنگ خود بنماید تا در این رهگذر، ساحت آنها را از اشتباهات محتوایی، ادبی و ویرایشی پاک نماید، نیز سنت نقد و بررسی جهت اصلاح و تولید دانش رواج بیشتری یابد. در این نوشتار بررسی محتوایی که حاوی وجود تناقض در نقل مباحث تاریخی، کوتاهی در طرح برخی مباحث ضروری و بحث برانگیز تاریخ اسلام و ... ؛ بررسی روشی که موارد اعتماد به احادیث منقول این جستار بر آن است تا نگرشی همراه با تامل در کتاب تاریخ سیاسی اسلام (سیره رسول خدا) داشته باشد، هدف عمده آن است که نویسنده محترم توجه ای مضاعف به کتاب های گران سنگ خود بنماید تا در این رهگذر، ساحت آنها را از اشتباهات محتوایی، ادبی و ویرایشی پاک نماید، نیز سنت نقد و بررسی جهت اصلاح و تولید دانش رواج بیشتری یابد. در این نوشتار بررسی محتوایی که حاوی وجود تناقض در نقل مباحث تاریخی، کوتاهی در طرح برخی مباحث ضروری و بحث برانگیز تاریخ اسلام و ... ؛ بررسی روشی که موارد اعتماد به احادیث منقول
مرتضی متقی نژاد
دوره 3، شماره 9 ، تابستان 1391، ، صفحه 99-120
چکیده
مسئله معاد از جنبه‌های گوناگون مانند امکان، ضرورت وکیفیت آن، مورد پژوهش و بررسی قرار می‌گیرد وبه روشهای مختلف (عقلی، روایی و قرآنی) اثبات می‌شود. علامه طباطبائی در آثار گسترده خود از زاویه‌های مختلف و به روشهای گوناگون، مسئله معاد را مورد پژوهش قرار داده است. او در تفسیر گران‌سنگ خود به مناسبت‌های مختلف به این بحث پرداخته وبا ...
بیشتر
مسئله معاد از جنبه‌های گوناگون مانند امکان، ضرورت وکیفیت آن، مورد پژوهش و بررسی قرار می‌گیرد وبه روشهای مختلف (عقلی، روایی و قرآنی) اثبات می‌شود. علامه طباطبائی در آثار گسترده خود از زاویه‌های مختلف و به روشهای گوناگون، مسئله معاد را مورد پژوهش قرار داده است. او در تفسیر گران‌سنگ خود به مناسبت‌های مختلف به این بحث پرداخته وبا استناد به آیات گوناگون، امکان معاد را مورد بررسی قرار داده است. در مجموع می‌توان گفت با سه دسته آیات که گویای سه دلیل است، امکان معاد را اثبات کرده‌اند. دلیل نخست قدرت خداوند است. قدرت گسترده و نامتناهی خداوند و نیز قدرت پروردگار بر خلقت انسان و جهان گویای تحقق جهان آخرت است. دلیل دوم زنده شدن زمین و تجدید نشاط و حیات زمینهای مرده در فصل بهار است که گویای تجدید حیات انسان در سرای آخرت است؛ چه اینکه خروج انسان در قیامت از همان اصولی سرچشمه می‌گیرد که خروج گیاهان و درختان از آنها سرچشمه می‌گیرد. دلیل سوم نیز نمونه‌های عینی معاد است. قرآن سلسله نمونه‌های عینی از احیای مردگان را به گونه محسوس و ملموس مطرح کرده که همه آنها دقیقاً مصداق حیات بعد از مرگ هستند.
ادله امکان معاد از دیدگاه علامه طباطبائی
مصطفی رضازاده بلوری؛ حبیب‌الله حلیمی جلودار
چکیده
نوع نگرش انسان به پدیده‌ها و اتّفاقات پیرامون خود متفاوت است؛ بعضی افراد صاحب حسن ظن و نگاهی مثبت هستند و برخی نیز منفی‌نگرند و به همه چیز سوء‌ظن دارند. به همین دلیل هر فرد با توجه به داشته‌های شخصیتی خود، باعث تشدید یا تضعیف یکی از این دو رویکرد می‌شود. در این نوشتار، با استفاده از روش توصیفی‌ـ تحلیلی، مبانی مثبت‌اندیشی و بازخورد ...
بیشتر
نوع نگرش انسان به پدیده‌ها و اتّفاقات پیرامون خود متفاوت است؛ بعضی افراد صاحب حسن ظن و نگاهی مثبت هستند و برخی نیز منفی‌نگرند و به همه چیز سوء‌ظن دارند. به همین دلیل هر فرد با توجه به داشته‌های شخصیتی خود، باعث تشدید یا تضعیف یکی از این دو رویکرد می‌شود. در این نوشتار، با استفاده از روش توصیفی‌ـ تحلیلی، مبانی مثبت‌اندیشی و بازخورد آن در زندگی حضرت یوسف(ع) ارزیابی شده است. یافتهها نشان می‌دهد که ایمان، خویشتنداری و احسان از جمله ملاکهایی هستند که حضرت یوسف(ع) با بهکارگیری صحیح آنها توانست به مقام تعبیر و بازخوانی نمادها دست یابد و علاوه بر رشد شخصیّت معنوی، جایگاه اجتماعی خود را نیز ارتقاء دهد. لذا با توجّه به شمولیّت مصادیق قصص قرآن، هر فردی با اکتساب اخلاقیات مثبت می‌تواند مهارتهای زندگی خود را بالا برده، در چالشهای پیش رو، عملکردی سازنده داشته باشد.
