فرامرز سهرابی
چکیده
امروزه مطالعات مربوط به معنویت با مفهوم هوش عمیقاً گره خوردهاست و بررسی و تحقیق در این حوزه از مفاهیم چالشبرانگیز محسوب میشود. ساختار هوش معنوی، جنبههای ذهنی معنویت را با کاربرد عینی هوش ترکیب کرده، با استفاده از مفاهیم روانشناسی، زیستشناسی، مذهب و معنویت دو عنصر اساسی "توانایی" و "معنویت" را به صورت درهم تننیده بیان میکند. ...
بیشتر
امروزه مطالعات مربوط به معنویت با مفهوم هوش عمیقاً گره خوردهاست و بررسی و تحقیق در این حوزه از مفاهیم چالشبرانگیز محسوب میشود. ساختار هوش معنوی، جنبههای ذهنی معنویت را با کاربرد عینی هوش ترکیب کرده، با استفاده از مفاهیم روانشناسی، زیستشناسی، مذهب و معنویت دو عنصر اساسی "توانایی" و "معنویت" را به صورت درهم تننیده بیان میکند. هدف اساسی پژوهش حاضر، بررسی روانشناختی هوش معنوی و جستجو، شناسایی و تبیین مصادیق مفهوم هوش معنوی در قرآن و روایات است. برای رسیدن به هدف تحقیق، با استفاده از روش اسنادی و تحلیل محتوا، آیات قرآن کریم و روایات متناسب با هوش معنوی مورد مطالعه، بررسی و تحلیل قرار گرفت. در بررسی آیات قرآن کریم و روایات از پیامبر اسلام(ص)، امامان معصوم(ع) و سایر متون اسلامی، مطالب و مفاهیمی را میتوان پیدا کرد که گویای مفهوم هوش معنوی و یا بُعدی از ابعاد آن است. نتایج پژوهش نشان داد که در آیات قرآن و متون اسلامی مفاهیمی همچون «عقل قدسی»، «عقل نوری»، «عقل رحمانی»، «لُب»، «نهیه»، «حجر»، «فراست»، «حجی»، «حکمت»، «فطنت» و «کیاست» را میتوان معادل و مترادف با مفهوم هوش معنوی دانست. تحقیقات آینده با کاربست روشهای متفاوت تحقیق، ابعاد دیگری از مصادیق هوش معنوی را از منظر اسلام روشنتر خواهد کرد.
رامین محرمی؛ خدابخش اسداللهی؛ شکراالله پورالخاص؛ پیام فروغی راد
چکیده
هوش معنوی، کاربرد معنویّت برای پاسخگویی به نیازهای ذهنی و پرسشهای بنیادین هستیشناسانه است که بر پایة عقاید دینی بهکار گرفته میشود و نقش اساسی در تأمین سلامت روانی و هدفمند کردن زندگی دارد. اگرچه در پژوهشهای انجام گرفته در حوزة هوش معنوی به گروه سنّی بزرگسالان توجه فراوانی شدهاست، میتوان این نوع از هوش را با توجه به آموزههای ...
بیشتر
هوش معنوی، کاربرد معنویّت برای پاسخگویی به نیازهای ذهنی و پرسشهای بنیادین هستیشناسانه است که بر پایة عقاید دینی بهکار گرفته میشود و نقش اساسی در تأمین سلامت روانی و هدفمند کردن زندگی دارد. اگرچه در پژوهشهای انجام گرفته در حوزة هوش معنوی به گروه سنّی بزرگسالان توجه فراوانی شدهاست، میتوان این نوع از هوش را با توجه به آموزههای قرآنی در کودکان نهادینه کرد. یکی از روشهای این امر، بهرهگیری از شعر است. در پژوهش حاضر که به شیوة تحلیلی ـ توصیفی و با استفاده از منابع کتابخانهای انجام گرفتهاست، به بررسی هوش معنوی کودکان بر اساس شعر و مبتنی بر آموزههای قرآنی پرداخته میشود. به همین منظور، مؤلفههای هوش معنوی در شعر کودک واکاوی، و با استناد به آیههای قرآنی، کارکرد آن بررسی شدهاست. کاربرد هوش معنوی در شعر کودک باعث میشود که فضایل اخلاقی در کودکان پرورش یابد و او پاسخی متناسب با درک خود، نسبت به خدا و هستی بیابد و با اعتقاد به خدای آفریننده، در برابر سختیها بردبار باشد. مؤلفههای هوش معنوی در شعر کودک، منطبق با آموزههای قرآنی و با کارکرد تعلیمی است. از این رو، رهاورد وحی الهی برای پرورش روح کودک و تعالی بخشیدن به او برای شکوفایی، قابلیت و تواناییها در درک امور فرامادی است.