مقاله پژوهشی
سید عیسی مسترحمی
چکیده
بروج آسمانی به دلیل نقشی که در تعیین زمان و برخی محاسبات نجومی دارند، همواره مورد گفتگو و پژوهش منجمان بوده است. قرآن کریم نیز در راستای هدایتگری، در سه آیه به صراحت از بروج نام برده و سوره ای نیز به همین نام شناخته می شود. این کتاب آسمانی، تزیین آسمان بوسیله بروج را نشانه ای از قدرت الهی دانسته است. اینکه مصداق خارجی بروج قرآنی چیست ...
بیشتر
بروج آسمانی به دلیل نقشی که در تعیین زمان و برخی محاسبات نجومی دارند، همواره مورد گفتگو و پژوهش منجمان بوده است. قرآن کریم نیز در راستای هدایتگری، در سه آیه به صراحت از بروج نام برده و سوره ای نیز به همین نام شناخته می شود. این کتاب آسمانی، تزیین آسمان بوسیله بروج را نشانه ای از قدرت الهی دانسته است. اینکه مصداق خارجی بروج قرآنی چیست و اشتراکات و تمایزاتی بین بروج قرآنی و نجومی کدام است، سوالات اصلی این پژوهش را تشکیل می دهد. منشأ این سوالات، طرح دیدگاه های تفسیری گوناگونی است که از سوی اندیشمندان ارائه شده است. بهره گیری از روش مطالعات میان رشته ای و توصیف و تحلیل قرائن درون قرآنی و برون قرآنی نشان می دهد که مراد از بروج در این متن مقدس، می تواند همان اصطلاح رایج بین دانشمندان نجوم، یعنی همان مجموعه های دوازدهگانه ستاره‌ای که با نامهای خاصی شناخته می شوند باشد که به دلیل زیبایی و احتمالاً نقشی که در زندگی بشر دارند، مورد توجه قرار گرفته است. از دیگر مشابهت‌ها بین بروج قرآنی و نجومی، که یکسانی این دو را نشان می دهد، مادی بودن، زیبایی و زینت بودن، و قرار گرفتن هر دو در آسمانی نزدیک زمین است. از سوی دیگر، برج ها و ساختمان های آسمانی که در برخی تفاسیر، مصداق بروج معرفی شده‌اند، به دلیل نبود وجود قرائن قطعی و نیز عدم کشف این گونه بناهایی تاکنون، تنها می‌تواند به عنوان احتمالی در تفسیر این آیات ارائه شود.
مقاله پژوهشی
قرآن و معارف قرآنی
محمود رمضانی کردآسیابی؛ عنایت شریفی؛ عبداالمطلب عبدالله
چکیده
هدف پژوهش حاضر بیان راهکارهای معرفتی حکومت اسلامی در نهادینه‌سازی ارزش‌های اخلاقی در روابط بین دولت‌ها و ملت‌های مسلمان و غیرمسلمان می‌باشد. این پژوهش درصدد است با روش توصیفی و تحلیلی دراین‌باره به این سؤال اساسی پاسخ دهد که راهکارهای معرفتی حکومت اسلامی در نهادینه کردن ارزش‌های اخلاقی در روابط بین‌الملل کدم‌اند؟ راهکارهای ...
بیشتر
هدف پژوهش حاضر بیان راهکارهای معرفتی حکومت اسلامی در نهادینه‌سازی ارزش‌های اخلاقی در روابط بین دولت‌ها و ملت‌های مسلمان و غیرمسلمان می‌باشد. این پژوهش درصدد است با روش توصیفی و تحلیلی دراین‌باره به این سؤال اساسی پاسخ دهد که راهکارهای معرفتی حکومت اسلامی در نهادینه کردن ارزش‌های اخلاقی در روابط بین‌الملل کدم‌اند؟ راهکارهای نهادینه‌سازی ارزش‌های اخلاقی در روابط بین‌الملل در یک تقسیم‌بندی کلی به راهکارهای عملی (رفتاری) و راهکارهای معرفتی تقسیم می‌شوند. راهکارهای معرفتی را می‌توان به راهکارهای معرفتی؛ نگرشی، گرایشی و کنشی تقسیم کرد. توحید، رسالت و امامت و معاد از مهم‌ترین راهکارهای معرفتی نگرشی هستند که نقش اساسی و بنیادی در نهادینه کردن اخلاق در روابط بین‌الملل دارند و حکومت دینی موظّف است در تقویت این باورها تلاش نماید؛ و افرایش علم و آگاهی مردم، ترویج فرهنگ عدالت‌خواهی، ترویج آموزه‌های دینی در غالب پذیرش آزادانه، حق‌طلبی و حق‌جویی از راهکارهای معرفتی گرایشی و مقابله با اندیشه‌های آسیب‌زا همانند؛ بدعت‌گذاری، التقاط و شبهه پردازی از راهکارهای معرفتی کنشی. حکومت اسلامی در نهادینه‌سازی ارزش‌های اخلاقی در روابط بین‌الملل می‌باشند.
مقاله پژوهشی
زهره اخوان مقدم
چکیده
بحث علم‌المناسبه و به تعبیر قدما، مناسبت و به تعبیر متأخرین، نظم و انسجام، و در واژگان و قاموس زبان‌شناسی متن محور، زنجیرمندی و بینامتنیت، از جمله مباحثی است که از بدو نزول قرآن تا عصر حاضر، مورد توجه قرآن‌پژوهان قدیم و جدید مسلمان و غیرمسلمان بوده است. امروزه برخی مستشرقان، معتقدند که قرآن توده‌ای درهم و نامنسجم است. همچنین تکرار ...
بیشتر
بحث علم‌المناسبه و به تعبیر قدما، مناسبت و به تعبیر متأخرین، نظم و انسجام، و در واژگان و قاموس زبان‌شناسی متن محور، زنجیرمندی و بینامتنیت، از جمله مباحثی است که از بدو نزول قرآن تا عصر حاضر، مورد توجه قرآن‌پژوهان قدیم و جدید مسلمان و غیرمسلمان بوده است. امروزه برخی مستشرقان، معتقدند که قرآن توده‌ای درهم و نامنسجم است. همچنین تکرار آیات در قصص قرآنی ناشی از عدم انسجام آیات می‌باشد. پردازش اطلاعات به روش توصیفی– تحلیلی انجام پذیرفته ونتایج حاکی از آن‌است‌که: 1. در سور اولیه مکی، خواننده با قصص تمام و کمال روبرو نیستوفقط، به رخدادهای اصلی آنها اشاره شده‌است؛ 2. اهداف در سوَر اولیه اخلاقی و تربیتی می‌باشد و شیوه بیان قصص، تند و کوبنده و موسیقی یکنواختی برسوره‌ها حاکم‌است؛ 3. بخش‌های روایی و به طریق اولی، قصص مکافات محور با آیات پس‌و‌پیش خود از یک سو و با سایر قصص مکافات محوردر سایر سور و همچنین در سطح کلان، با سیرۀ پیامبر (ص)، روابط بینا- سوره‌ای و بینامتنی دارند؛ 4. آغازین‌های روایی این قصص از یک یا چند الگوی مشترک و فرموله‌شده تبعیت می‌کنند؛ 5. بخش میانی قصص، رخدادهای سازه‌ای را درخود جای‌داده و در واقع، روایتگری قصص به این‌بخش بستگی مستقیم دارد؛ 6. فرجامین روایی قصص، معمولاً با آیه‌ای که ناظربه درس یا پیامی اخلاقی است، به‌پایان می‌آید؛ 7. قصص مکافات محور سور اوایۀ مکی، حامل اولین مراودات کلامی دین اسلام از طریق پیامبر (ص) محسوب می‌شوند، و مینیاتوری از کل قصص قرآنی ارائه داده و زمینۀ ذهنی مخاطبان قرآن را آماده می‌کنند.
مقاله پژوهشی
حسین بدری؛ حسین شریفی؛ الهه باشتنی رنجور
چکیده
از جمله ادیان بزرگ جهان معاصر مسیحیت می باشد؛ فدیه و اینکه بشریت به خاطر گناه ابوالبشر حضرت آدم (به زعم مسیحیان) باید تاوان و خسارتی بپردازد و این خسارت با رنج و مرگ مسیح (ع) پرداخته شده است، مسئله ای است که یکی از اصول دین مسیحیت قلمداد می گردد به بیان دیگر مسیحیت مبتنی بر اندیشه ماهیت گناه آلودانسان است و به اقتضای عدالت خدا، می بایست ...
بیشتر
از جمله ادیان بزرگ جهان معاصر مسیحیت می باشد؛ فدیه و اینکه بشریت به خاطر گناه ابوالبشر حضرت آدم (به زعم مسیحیان) باید تاوان و خسارتی بپردازد و این خسارت با رنج و مرگ مسیح (ع) پرداخته شده است، مسئله ای است که یکی از اصول دین مسیحیت قلمداد می گردد به بیان دیگر مسیحیت مبتنی بر اندیشه ماهیت گناه آلودانسان است و به اقتضای عدالت خدا، می بایست غرامت و فدیه ای برای گناهان موروثی و غیر موروثی پرداخته شود. فرزند خدا به صورت بشر در آمد و روی صلیب جان داد و فدا شد! به موجب این اندیشه، هیچ فردی نمی تواند نجات یابد؛ مگر اینکه به خون مسیح معتقد باشد. حال آنکه قرآن کریم و روایات اسلامی، هیچ گاه این باور را تایید نمی کنند و با تاکید بر عصمت حضرت آدم(ع) و سایر پیامبران ، باور داشت عروج حضرت عیسی(ع) قبل از به صلیب کشیده شدن و هرکسی را مسئول سرنوشت خود دانستن مساله ی فدیه را باطل می شمارد. این نوشتار در پی آن است با رویکرد تحلیلی – توصیفی به جریان شناسی مساله فدا شدن مسیح(ع) از دیدگاه آموزه های مسیحیت و تحلیل تفسیری آن از آموزه های اسلامی بپردازد.
مقاله پژوهشی
عبدالمهدی فیضی دیزآبادی؛ محمد مهدی باباپور
چکیده
چکیدهاز آنجا که تحولات تمدنی تابع قواعد و قوانین است، کشف و بررسی و پیاده‌سازی آن حائز اهمیت است. تمدن نوین اسلامی که از اهداف اسلام و نظام جمهوری اسلامی ایران بشمار می‌آید، ضرورت تبیین و ارائه‌ی آن قوانین از نگاه اسلام را دو چندان می-کند. این نوشتار با روش توصیفی – تحلیلی، بصورت هرمنوتیک متن محور، با بررسی عامل جغرافیا از منظر ...
بیشتر
چکیدهاز آنجا که تحولات تمدنی تابع قواعد و قوانین است، کشف و بررسی و پیاده‌سازی آن حائز اهمیت است. تمدن نوین اسلامی که از اهداف اسلام و نظام جمهوری اسلامی ایران بشمار می‌آید، ضرورت تبیین و ارائه‌ی آن قوانین از نگاه اسلام را دو چندان می-کند. این نوشتار با روش توصیفی – تحلیلی، بصورت هرمنوتیک متن محور، با بررسی عامل جغرافیا از منظر دین بدنبال تبیین یکی از جلوههای تمدنی اسلام در مقابل تمدن سکولاری است که مانع دینگریزی افراد جامعه و گرایش به توحید شود، به نگارش در آمده است. یافتههای این نوشتار در خصوص عامل جغرافیا یعنی جغرافیای انسانی و طبیعی - توپوگرافی و ژئوپلیتیکی – با رویکرد قرآنی سوره سبأ است که خداوند در قالب قصص قرآنی به نکات مهمی از جمله ایمان و توحید، شکرگزاری و عمل صالح، توجه به شهرسازی و امنیت، بعنوان راهکارهای تمدنسازی جامعه اشاره میکند. در نتیجه اسلام با تبیین و چگونگی بهرهوری از آن، نگاه کاملتری از تمدن سکولاری ارائه می دهد.
