شناسنامه علمی شماره

نویسنده

• صالح حسن زاده

دانشیار دانشگاه علامه طباطبایی

چکیده

خانواده همیشه و همه جا و در بین تمامی جوامع بشری به عنوان اساسی‌ترین نهاد اجتماعی زیربنای جوامع و منشاء فرهنگ‌ها، تمدّن‌ها و تاریخ بشر بوده است. پرداختن به این بنای مقدّس بنیادین و حمایت و هدایت آن به جایگاه واقعی و متعالی‌ خود، همواره سبب اصلاح خانوادة بزرگ انسانی و غفلت از آن موجب دور شدن بشر از حیات حقیقی و سقوط به ورطة هلاکت و ضلالت بوده است. انسان‌ها در زندگی خود، از دیگران تأثیر می‌پذیرند و بر آنها تأثیر می‌گذارند. در یک خانواده، از والدین گرفته تا فرزندان، در شکل‌گیری شخصیّت و خُلق و خوی یکدیگر مؤثّر واقع می‌شوند. محیط اجتماعی جامعه، رسانه‌ها، مطبوعات و همة اعضا و عناصر حاضر در صحنة اجتماع که در ارتباط با فردند، در پرورش روحیّه و شخصیّت وی تأثیر دارند. خلاصه آنکه جریان مزبور در تمام ابعاد زندگی انسان‌ها مشهود است، هرچند که نحوه و چگونگی این فرآیند در بسیاری از موارد مستور است. عوامل بسیاری در تحکیم بنیان خانواده و سرزندگی آن مؤثّرند که در این مقاله به مهم‌ترین آنها پرداخته شده است؛ از جمله حُسن معاشرت در خانواده، نظم و انظباط، وجود روحیة مشورت در خانواده، صبر و پایداری زندگی، روحیة عفو و گذشت، حاکمیّت صداقت در فضای خانواده ، پرهیز از سوء ظن، آفت حسد، رازداری و وفاداری، مشی با آرامش و بی‌تکبّر، حلم و بردباری، ترس از کیفر الهی، دوری از افراط و تفریط، تواضع، دوری از سختگیری و اسراف و نیز احسان به پدر و مادر، همگی از عوامل تحکیم خانواده‌اند. این مقاله عوامل تحکیم خانواده را در نظام فرهنگ اسلامی با استفاده از منابع اسلام و آثار متفکّران تربیتی را مورد بررسی، تحلیل و نقد قرار داده است.

کلیدواژه‌ها

• ازدواج
• الگو
• استحکام
• خانواده
• قرآن
• اخلاق اسلامی
• فرهنگ اسلامی

عنوان مقاله [English]

Reinforcing the Family in the Islamic Culture

نویسنده [English]

• saleh hasanzadeh

چکیده [English]

Family, always, everywhere and in all human societies, has been considered as the basic social institution and community infrastructure and the source of culture, civilization and human history. Addressing this fundamental and sacred structure, and supporting and guiding it towards its rightful place, has always modified the large family of humans, whereas human negligence regarding this concept leads humans away from real life and results in falling into ruin and destruction. People affect each other in their lives, in a family, both parents and children are effective in shaping each other’s characters and temperaments. The social environment, community, media, press and all members present at the scene of the community in relation to the individual have an effect on the development of one’s mood and character. In short, this flow is evident in all aspects of human life, however, it may be concealed in many cases. Many factors contribute to the vitality of family bonds, the most important of which are discussed in this paper; Suitable familial relations, discipline, the spirit of counseling, patience and persistence in life, forgiveness, the rule of honesty in the family, avoiding suspicion, the pest of envy, confidentiality and loyalty, peace and opposition of arrogance, patience, fear of divine retribution, avoiding extremes, humility, avoiding waste and kindness to parents, are all factors which reinforce families. This paper reviews the factors strengthening the family in Islamic culture, using resources of Islam and Islamic scholars.

کلیدواژه‌ها [English]

• Marriage
• Model
• strengthening and reinforcement
• Family
• Quran
• Islamic ethics
• Islamic culture