نویسندگان

1 فاطمه الزهرا(س)

2 استاد حوزه

چکیده

اختلاف مبانی تفسیری در آیات الاحکام منشأ اختلافات فقهی شده است. مبانی ادبی، پیرامون حروف جاره ازآن جمله است. با وجود این اختلاف نظرها ضرورت تحقیق بیشتر در این زمینه محرز می شود تا به مراد جدی خداوند و استنباط فقهی صحیح دست یابیم. در این مقاله با روش تحلیلی-انتقادی به بررسی تطبیقی معنای «الی» در آیه 6 سوره مبارکه پرداخته شده است. در بین معانی حقیقی و مجازی مطرح شده برای حرف«الی»، معنی حقیقی «الی»، « انتهاء غایت» است. بقیه معانی مطرح شده همچون «الی» به معنی «مع»، «تبیین»، «فی»، «لام»، «من»، «عند»، «باء» و معنی تأکید، همه مجازی هستند که در غیر معنای حقیقی شان استعمال شده اند. مفسران فریقین استعمال «الی»را در این آیه شریفه به معنای «مع»، «من»، «حد» و «انتهاء غایت» دانسته‌اند.که با نقد و بررسی این نظرات به این نتیجه می‌رسیم که «الی» به معنای حقیقی انتهای غایت تحدیدیه به کار رفته است و قید مغسول است تا با توجه به اجمال واژه ید، حد شستن دستان را معلوم کند. «الی المرافق» قید موضوع «ایدیکم» است. با توجه به لزوم قرینه، عدم فصاحت، نبودن آیه در مقام بیان کیفیت غسل، وجود اخبار و روایات کثیر، «الی» جهت بیان انتهاء غایت مغسول است نه غسل، که به دلیل اجمال ید آورده شده تا حد شستن دستان در وضو مشخص شود و همچنین به دلایلی همچون سنت، عقل، اجماع و عرف اثبات می شود، کیفیت شستن دستان در وضو از آرنج ها به سمت انگشتان است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

"A comparative study of the meaning of" Eli "in the verse of ablution from the perspective of Farraghan"

نویسندگان [English]

  • azadeh ebrahimy fakhary 1
  • vali allah jaafary 2
  • leila shams 2

1 fatemeh alzahra

2 ostad hoze

چکیده [English]

The difference between the interpretative foundations in the verses of al-Ahkam has been the source of jurisprudential disputes. The literary foundations are around that letter. However, there is a need for further research in order to gain a clearer understanding of God and proper jurisprudential inference. This article deals with the comparative study of the meaning of "Eli" in the verse 6 of Surah Mubarak by analytical-critical method. Among the true and virtual meanings given to the word "Eli", the true meaning of "Eli" is "the end". The rest of the meanings like "Eli" meaning "Mo", "Explanation", "Fi", "Lam", "I", "Anand", "Ba" and the meaning of Emphasis are all virtual in their true meaning. Have been used. Farragin's commentators have considered the use of "Eli" in this verse to mean "Ma", "I", "Hadd" and "the end of the end". Literally the end of the sentence has been used and it is tempting to use the word iodine to determine the extent of hand washing. "Eli al-Mrafaq" is the subject of "Idicom". Given the necessity, lack of eloquence, lack of verse in terms of expressing the quality of the bath, abundant news and narrations, it is "Eli" to express the end of the brain rather than the bath, which is due to the iodine given to wash hands in ablution. And for reasons such as tradition, reason, consensus and custom, the quality of handwashing in the ablution of the elbows to the fingers is proven.
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Eli
  • Commentary
  • Farragin
  • Jurisprudence
  • Wudhu
منابع و مآخذ
آلوسی، محمود. (1415ق.). روح المعانی فی تفسیر القرآن العظیم. بیروت: دار الکتب العلمیة.
ابن‌اثیر، مبارک‌بن محمد. (بی‌تا). البدیع فی العلم العربیة. چ1. مکه: احیاء التراث الإسلامی.
ابن‌بشیر، إبراهیم‌بن عبدالصمد. (1428ق.). التنبیه علی مبادئ التوجیه. بیروت: دار ابن‌حزم.
ابن‌دمامینی، محمدبن أبی‌بکر. (بی‌تا). شرح الدمامینی علی مغنی اللبیب. بیروت: مؤسسة التاریخ العربی.
ابن‌رفعة، أحمد‌بن محمد الأنصاری. (2009م.). کفایة النبیه فی شرح التنبیه. بیروت: دار الکتب العلمیة.
ابن‌عربی، محمدبن عبدالله. (بی‌تا). أحکام القرآن (ابن العربی). بی‌جا: بی‌نا.
ابن‌عصفور، علی‌بن مؤمن. (بی‌تا).  شرح جمل الزجاجی. بیروت: دار الکتب العلمیة.
ابن‌قدامة مقدسی، عبدالرّحمن‌بن محمد. (1388). المغنی لابن قدامة. بی‌جا: مکتبة القاهرة.
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ . (1414ق.). الکافی فی فقه الإمام أحمد. بیروت: دار الکتب العلمیة.
ابن‌منظور، محمد‌بن مکرم. (1414ق.). لسان العرب. چ3. بیروت: دار صادر.
ابن‌نجیم حنفی، عمربن إبراهیم. (1422ق.). النهر الفائق شرح کنز الدقائق. بیروت: دار الکتب العلمیة.
ابن‌هشام، عبدالله‌بن یوسف. (بی‌تا). مغنی اللبیب. چ4. قم: کتابخانة حضرت آیت‌الله العظمی مرعشی نجفی.
ـــــــــــــــــــــــــــــــــ . (1387). ترجمه و شرح مغنی الأدیب. ترجمة غلامعلی صفایی. چ8. قم: نشر قدس.
ابن‌یعیش الموصلی، موفق‌الدّین أبوالبقاء. (1422ق.). شرح المفصل للزمخشری. بیروت: دار الکتب العلمیة.
استرآبادی، محمدبن حسن. (1384). شرح الرضی علی الکافیة. تهران: مؤسسة الصادق للطباعة والنشر.
اشمونی، علی‌بن محمد. (1419ق.). شرح الأشمونی علی ألفیة ابن مالک. بیروت: دار الکتب العلمیة.
انصاری قرطبی، ابوعبداللّه. (1384). تفسیر قرطبی (الجامع لأحکام القرآن). چ2. ج6. قاهرة: دار الکتب المصریة.
بیضاوی، عبدالله‌بن عمر. (1418ق.). أنوار التنزیل و أسرار التأویل. بیروت: دار إحیاء التراث العربی.
ثعلبی البغدادی المالکی، عبدالوهاب. (1425ق.). التلقین فی الفقة المالکی. بیروت: دار الکتب العلمیة.
جصاص، أحمدبن علی. (1405ق.). أحکام القرآن (جصاص). بیروت: دار إحیاء التراث العربی.
جوهری، اسماعیل. (1368). الصحاح تاج اللغةو صحاح العربیة. بیروت: انتشارات امیری.
حر عاملی، محمد‌بن حسن.‌(1409ق.). وسائل الشیعةإلی تحصیل مسائل الشریعة. قم: مؤسسة آل ‌البیت علیهم‌السلام.
حسن، عباس. (1367). النحو الوافی مع ربطه بالأسإلیب الرفیعةو الحیاةاللغویةالمتجددة. چ2. تهران: نشر ناصرخسرو.
حسینی زبیدی واسطی، محمد. (بی‌تا). تاج العروس‌. بی‌جا: دار الهدایة.
حسینی جرجانی، سید امیر ابوالفتوح. (1404ق.). آیات‌الأحکام (جرجانی). تهران: انتشارات نوید.
الخسروجردی، أحمدبن موسی. (1414ق.). أحکام القرآن للشافعی. القاهرة: مکتبة الخانجی.
دعاس حمیدان، قاسم. (1425ق.). إعراب القرآن الکریم. دمشق: دارالمنیر و دارالفارابی.
رازی، ابوعبدالله محمد. (1420ق.). مفاتیح الغیب. چ3. بیروت: دار إحیاء التراث العربی.
رازی، حسین‌بن علی. (1408ق.). روض الجنان و روح الجنان فی تفسیر القرآن. مشهد: بنیاد پژوهش‌های اسلامی آستان قدس.
زمخشری، جارالله محمود. (1407ق.). الکشاف عن حقائق غوامض التنزیل. چ3. بیروت: دار الکتاب العربی.
سمرقندی، نصربن محمد. (بی‌تا). بحر العلوم. بی‌جا: بی‌نا.
سمعانی، منصوربن محمد. (1376). تفسیر القرآن. ریاض: دار الوطن للنشر.
سیبویه، عمروبن عثمان. (1408ق.). الکتاب. القاهره: مکتبة الخانجی.
سیوطی، جلال‌الدّین. (1418ق.). المزهر فی علوم اللغة و انواعها. بیروت: دار الکتب العلمیة.
ــــــــــــــــــــــــ . (بی‌تا). جمع الجوامع فی النحو. قاهره: نشر مکتبة الآداب.
ـــــــــــــــــــــــــ . (بی‌تا). همع الهوامع شرح جمع الجوامع فی النحو. بیروت: دار إحیاء التراث العربی.
شهرستانی، علی. (1416ق.). وضوء النبی (ص)‌. چ2. مشهد: مؤسسة جوادالأئمة (ع) للطباعة والنشر.‌
صادقی تهرانی، محمد. (1365). الفرقان فی تفسیر القرآن بالقرآن. چ2. قم: انتشارات فرهنگ اسلامی.
صافی، محمودبن عبدالرحیم. (1418ق.). الجدول فی اعراب القرآن. چ4. دمشق: دار الرشید مؤسسة الإیمان.
صفایی، غلامعلی. (1386). بداءة النحو. چ2. قم: مدیریة العامة للحوزة العلمیة.
طباطبایی، سید محمدحسین. (1417ق.). المیزان فی تفسیرالقرآن. چ5. قم: دفتر انتشارات اسلامی جامعة مدرسین حوزة علمیه.
طبرسی، فضل‌بن حسن. (1377). تفسیر جوامع الجامع. تهران: انتشارات دانشگاه تهران و مدیریت حوزة علمیة قم.
ــــــــــــــــــــــــــ . (1372). مجمع‌البیان فی تفسیر القرآن. چ3. تهران: انتشارات ناصرخسرو.
طریحی، فخرالدّین. (1375).مجمع البحرین. چ3. تهران: کتابفروشی مرتضوی.
طوسی، محمدبن حسن. (بی‌تا). التبیان فی تفسیر القرآن. بیروت: دار إحیاء التراث العربی.
ـــــــــــــــــــــــــــــ . (1407ق.). تهذیب الأحکام. چ4. تهران: دارالکتب الإسلامیة.
عبده، محمد. (1990م.). تفسیر المنار. القاهره: الهیئة المصریة العامة للکتاب.
عزیزه، فوال بابتی. (بی‌تا). المعجم المفصل فی النحو العربی. بیروت: دار الکتب العلمیة.
عکبری، عبدالله‌بن حسین. (بی‌تا). التبیان فی اعراب القرآن. عمان: بیت‌الأفکار الدولیة.
فراهیدی، خلیل‌بن احمد. (1410ق.). العین. چ2. قم: انتشارات هجرت.
قرشی، علی‌اکبر. (1371). قاموس قرآن. چ6. تهران: دار الکتب الإسلامیة.
قمی مشهدی، محمد. (1368). تفسیر کنز الدقائق و بحر الغرائب. تهران: سازمان چاپ و انتشارات وزارت ارشاد اسلامی.
کاشانی، ملاّ فتح الله. (1336). تفسیر منهج الصادقین فی إلزام المخالفین. تهران: کتا‌ب‌فروشی محمدحسن علمی.
کلینی، محمد‌بن یعقوب. (1407ق.). الکافی. چ4. تهران: دار الکتب الإسلامیة.‌
مراغی، احمد‌بن مصطفی. (1365). تفسیر المراغی. چ1. مصر: شرکة مکتبة و مطبعة مصطفی ألبابی الحلبی وأولاده.
مصطفوی، حسن. (1360). التحقیق فی کلمات القرآن الکریم. تهران: بنگاه ترجمه و نشر کتاب.
مکارم شیرازی، ناصر و دیگران. (1374). تفسیر نمونه. تهران: دار الکتب الإسلامیة.
موسوی‌ خویی، ابوالقاسم. (1418ق.). موسوعة الإمام الخوئی. قم: مؤسسة إحیاء آثار الإمام.
نراقی، احمدبن محمد. (1415ق.). مستند الشیعةفی أحکام الشریعة. قم: مؤسسة آل‌ البیت علیهم‌السلام.
نوری، میرزا حسین. (1408ق.). مستدرک الوسائل و مستنبط المسائل. بیروت: مؤسسة آل ‌البیت علیهم‌السلام.