نویسندگان
1 استاد یار دانشگاه حضرت معصومه س
2 گروه علوم قرآ« و حدیث، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه حضرت معصومه (سلام الله علیها)
چکیده
یکی از مباحث گسترده در حوزه تاریخ قرآن، بحث کتابت و جمع آن است. بیشتر دانشوران اسلامی علی رغم پذیرش نگارش قرآن در روزگار پیامبر، پیدایش مصحفی واحد و رسمی را به دوران عثمان بازگرداندهاند. اهمیت پرداختن به مصاحف عثمانی، واکاوی اعتبار و بررسی تردیدها و شبهات آن به جهت از میان رفتن اکثر مصاحف رایج عصر صحابه، موافقت صحابه و اهل بیت(ع) با توحید مصاحف و رواج نسخههای تدوین شده عثمانی تا عصر حاضر، دو چندان خواهد شد. مخالفت صحابه، وجود اغلاط، اختلاف و تغییر مصاحف عثمانی و اختلاف مصاحف صحابه با این مصاحف از جمله شبهات قابل توجه در این عرصه است. بیشتر این شبهات از سوی محققان جدید مسلمان و غیرمسلمان به عنوان بازپژوهی در روایات و گزارشات موجود با رویکردی تاریخی القا شده که اعتبار مصاحف عثمانی و در نهایت نسخ موجود از قرآن را مورد خدشه قرار میدهد. این مقاله با رویکردی انتقادی و شیوه توصیفی ـ تحلیلی، ضمن گزارش این شبهات، به نقد و بررسی هر یک از آنها میپردازد. یافته-های این مقاله نشان میدهد که از آنجایی که مخالفت افرادی همچون ابنمسعود برگرفته از غرایضی خاص بوده، اغلاط و اختلافات مصاحف عثمانی با ارسال قاریان به همراه مصاحف جبران شده، ادعاهای این اندیشمندان بیاساس بوده و در آن همهجانبه نگریسته نشده است.
کلیدواژهها
عنوان مقاله [English]
بازخوانی انتقادی شبهات و تردیدها درباره توحید مصاحف
نویسنده [English]
- mohsen rafaat 2
1
2 گروه علوم قرآ« و حدیث، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه حضرت معصومه (سلام الله علیها)
چکیده [English]
یکی از مباحث گسترده در حوزه تاریخ قرآن، بحث کتابت و جمع آن است. بیشتر دانشوران اسلامی علی رغم پذیرش نگارش قرآن در روزگار پیامبر، پیدایش مصحفی واحد و رسمی را به دوران عثمان بازگرداندهاند. اهمیت پرداختن به مصاحف عثمانی و واکاوی اعتبار آن به جهت جمعآوری اکثر مصاحف رایج در عصر عثمان، موافقت بیشتر صحابه با توحید مصاحف و رواج نسخههای تدوین شده در آن عصر، دو چندان خواهد شد. مخالفت صحابه، وجود اغلاط، اختلاف و تغییر مصاحف عثمانی و اختلاف مصاحف صحابه با این مصاحف از جمله شبهات قابل توجه در این عرصه است. بیشتر این شبهات از سوی محققان جدید مسلمان و غیرمسلمان به عنوان بازپژوهی در روایات و گزارشات موجود با رویکردی تاریخی القا شده که اعتبار مصاحف عثمانی را مورد خدشه قرار میدهد. این مقاله با رویکردی انتقادی و شیوه توصیفی ـ تحلیلی، ضمن گزارش این شبهات، به نقد و بررسی هر یک از آنها میپردازد. یافتههای این مقاله نشان میدهد که ادعاهای این اندیشمندان بیاساس بوده و در آن همهجانبه نگریسته نشده است.
کلیدواژهها [English]
- مصاحف عثمانی
- توحید مصاحف
- عثمان
- صحابه