نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی

چکیده

چکیده:هدف این مقاله ارائه مدلی برای سازماندهی‏ معارف قرآن است که بتوان به آسانی از این طریق به محتوای مورد نظر در حوزه معارف قرآن دست یافت. سؤال پژوهش این است که در عصر حاضر که عصر انفجار اطلاعات و فضای مجازی است آیا این امکان وجود دارد که معارف قرآن به گونه‏ای مدیریت و سازماندهی شود تا کاربران و محققان بتوانند اطلاعات مورد نظر خود را در حوزه معارف قرآن با ویژگی سهولت، سرعت، دقت، جامعیت و مانعیت بازیابی کرده و با استفاده از تکنولوژی رایانه نقشه‏ای جامع و کامل از کلیت معارف قرآن و یا نسبت به موضوعی خاص از این حوزه را ترسیم نمایند؟ برای دستیابی به این هدف و با روش توصیفی و تحلیلی،سعی شده است آنتولوژی یکی از موضوعات معارف قرآن یعنی موضوع «بسمله» تدوین گردد. یافته تحقیق بیانگر آن است که تدوین آنتولوژی بسمله سبب گشته تا ارتباط وجود شناختی این مفهوم با مفاهیم، موضوعات و عناوین دیگر هویدا گردد و در نتیجه، فهم جامع‏تر و کاملتری از حقیقت بسمله به دست آید؛ بدیهی است فهم یک مسئله، بدون توجه به موضوعات مرتبط با آن و نیز کشف دقیق، صریح و شفاف ارتباط میان مفاهیم ، فهم ناقصی است. موضوعات مرتبط با بسمله که از طریق آنتولوژی بسمله، کشف گردیده است عبارتند از: مسئله نجات، تجوید ،قرائت و قُرّا‏ء، ابتدا و انتهای سوره، اسم الهی و اسم اعظم، جهر و اخفات نماز، صحت و بطلان نماز، پذیرش و رد دعا ، صحت و بطلان عمل، ادب سخن با پروردگار و...

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Bismillah anthology, a window to the ontology of the teachings of the Qur'an

نویسنده [English]

  • Hossein Hassanzadeh

Member of faculty of Islamic sciences and culture institute

چکیده [English]

Abstract: The purpose of this article is to provide a model for organizing Quranic teachings that can easily achieve the desired content in the field of Quranic teachings. The research question is that in the present age, which is the age of information and cyberspace explosion, is it possible to manage and organize the teachings of the Qur'an in such a way that users and researchers can find the information they want in the field of Qur'anic knowledge with ease? Recover speed, accuracy, comprehensiveness and obstacle and draw a comprehensive and complete map of the totality of the teachings of the Qur'an or a specific topic in this field using computer technology?In order to achieve this goal, and with a descriptive and analytical method, an ontology of one of the subjects of the teachings of the Qur'an, namely the subject of "Basmala", has been compiled. The research finding indicates that the compilation of Bismillah ontology has caused the ontological connection of this concept with other concepts, topics and titles to be revealed and as a result, a more comprehensive and complete understanding of Bismillah truth has been obtained; It is obvious that understanding an issue is an incomplete understanding, regardless of the issues related to it, as well as the precise, clear and transparent discovery of the connection between the concepts.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Bismillah
  • ontology
  • Bismillah ontology
  • Anthology of Quranic teachings
  • Information management of Quranic teachings
ابن عربی، محی­ الدین. (بی­تا). الدرالمکنون. نسخه خطی.
ابوالفتوح رازی، حسین بن علی (1408ق). روض الجنان و روح الجنان فی تفسیر القرآن. مشهد: بنیاد پژوهش­های اسلامی آستان قدس رضوی.
الهی، شعبان. (1378). «سیستم­های هوشمند اطلاعات و مدیریت: رویکرد فازی – عصبی». مجله مدرس علوم انسانی. شماره 10.
بحرانی، سید هاشم. (1416ق). البرهان فی تفسیر القرآن. تهران: نشر بنیاد بعثت.
بلاغی، محمد جواد. (1420ق). آلاء الرحمن فی تفسیر القرآن. قم: نشر بنیاد بعثت.
بهشتی، ملوک­السادات. (1393). «طراحی و پیاده­سازی علوم پایه بر اساس مفاهیم و روابط موجود در اصطلاح­نامه­های مرتبط». مجله پژوهشنامه پردازش و مدیریت اطلاعات. دوره 30. شماره 3.
پایدار، صمد. (1389). «مهندسی هستی­شناسی». سایت http: wwatlab.um.ac.ar.
جمعی از محققان. (1394). فرهنگ­نامه علوم قرآنی. قم: نشر پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی. چاپ اول.
خویی، ابوالقاسم. (1395ق). البیان فی تفسیر القرآن. تهران: نشر دارالزهراء.
درودی، فریبرز ( 1386). «مقاله وب معنایی و هستی شناسی»، کتاب کلیات ماه، ش 10.
زرقانی، محمدبن عبدالعظیم (1416ق). مناهل العرفان فی علوم القرآن. بیروت.
شریف، عاطفه. (1387). «کاربرد هستی­شناسی در مدیریت دانش». مجله کتابداری و اطلاع رسانی. ش 3.
شیخ شعاعی، فاطمه. (1384). «هستی­شناسی­ها و وب معنایی». مجله فصلنامه کتاب. ش4.
صفری، مهدی. (1383). «مدل­سازی مفهومی در بازنمون رسمی دانش شناختی در هوش مصنوعی و نظام­های اطلاعاتی». مجله اطلاع شناسی. ش 4.
صنعت­جو، اعظم. (1384). «ضرورت بازنگری در ساختار اصطلاح نامه­ها». مجله فصلنامه کتاب. ش 64.
طبرسی، فضل بن حسن. (1372). مجمع البیان فی تفسیر القرآن. تهران: انتشارات ناصر خسرو.
علّامه طباطبائی، محمد­حسین. (1417ق). المیزان فی تفسیر القرآن. قم: انتشارات اسلامی جامعه مدرسین حوزه علمیه قم.
علی­محمدی، داریوش. (1389). رویکردهای و راه­کارهای نوین سازمان­دهی اطلاعات. نشر کتابدار. تهران: چاپ اول.
فتاحی، رحمت الله. ریسمان­باف، امیر. (1395). بازشناختی از دانش­شناسی. تهران: نشر کتابدار.
قانعی، محمد. (1396). «کاهش ویژگی سیستم­های اطلاعاتی ناقص بر مبنای تئوری مجموعه راف با استفاده از الگوریتم رقابت استعماری فازی». مجله مدیریت فناوری اطلاعات. شماره 1.
مرکز فرهنگ و معارف قرآن. (1384). اصطلاح‏نامه معارف قرآن. چ اول. قم: مؤسسه بوستان کتاب.
ابن عربی، محی­الدین. (بی­تا). الدرالمکنون. نسخه خطی.
ابوالفتوح رازی، حسین بن علی (1408ق). روض الجنان و روح الجنان فی تفسیر القرآن. مشهد: بنیاد پژوهش­های اسلامی آستان قدس رضوی.
الهی، شعبان. (1378). «سیستم­های هوشمند اطلاعات و مدیریت: رویکرد فازی – عصبی». مجله مدرس علوم انسانی. شماره 10.
بحرانی، سید هاشم. (1416ق). البرهان فی تفسیر القرآن. تهران: نشر بنیاد بعثت.
بلاغی، محمد جواد. (1420ق). آلاء الرحمن فی تفسیر القرآن. قم: نشر بنیاد بعثت.
بهشتی، ملوک­السادات. (1393). «طراحی و پیاده­سازی علوم پایه بر اساس مفاهیم و روابط موجود در اصطلاح­نامه­های مرتبط». مجله پژوهشنامه پردازش و مدیریت اطلاعات. دوره 30. شماره 3.
پایدار، صمد. (1389). «مهندسی هستی­شناسی». سایت http: wwatlab.um.ac.ar.
جمعی از محققان. (1394). فرهنگ­نامه علوم قرآنی. قم: نشر پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی. چاپ اول.
خویی، ابوالقاسم. (1395ق). البیان فی تفسیر القرآن. تهران: نشر دارالزهراء.
درودی، فریبرز ( 1386). «مقاله وب معنایی و هستی شناسی»، کتاب کلیات ماه، ش 10.
زرقانی، محمدبن عبدالعظیم (1416ق). مناهل العرفان فی علوم القرآن. بیروت.
شریف، عاطفه. (1387). «کاربرد هستی­شناسی در مدیریت دانش». مجله کتابداری و اطلاع رسانی. ش 3.
شیخ شعاعی، فاطمه. (1384). «هستی­شناسی­ها و وب معنایی». مجله فصلنامه کتاب. ش4.
صفری، مهدی. (1383). «مدل­سازی مفهومی در بازنمون رسمی دانش شناختی در هوش مصنوعی و نظام­های اطلاعاتی». مجله اطلاع شناسی. ش 4.
صنعت­جو، اعظم. (1384). «ضرورت بازنگری در ساختار اصطلاح نامه­ها». مجله فصلنامه کتاب. ش 64.
طبرسی، فضل بن حسن. (1372). مجمع البیان فی تفسیر القرآن. تهران: انتشارات ناصر خسرو.
علّامه طباطبائی، محمد­حسین. (1417ق). المیزان فی تفسیر القرآن. قم: انتشارات اسلامی جامعه مدرسین حوزه علمیه قم.
علی­محمدی، داریوش. (1389). رویکردهای و راه­کارهای نوین سازمان­دهی اطلاعات. نشر کتابدار. تهران: چاپ اول.
فتاحی، رحمت الله. ریسمان­باف، امیر. (1395). بازشناختی از دانش­شناسی. تهران: نشر کتابدار.
قانعی، محمد. (1396). «کاهش ویژگی سیستم­های اطلاعاتی ناقص بر مبنای تئوری مجموعه راف با استفاده از الگوریتم رقابت استعماری فازی». مجله مدیریت فناوری اطلاعات. شماره 1.
مرکز فرهنگ و معارف قرآن. (1384). اصطلاح‏نامه معارف قرآن. چ اول. قم: مؤسسه بوستان کتاب.
ابن عربی، محی­الدین. (بی­تا). الدرالمکنون. نسخه خطی.
ابوالفتوح رازی، حسین بن علی (1408ق). روض الجنان و روح الجنان فی تفسیر القرآن. مشهد: بنیاد پژوهش­های اسلامی آستان قدس رضوی.
الهی، شعبان. (1378). «سیستم­های هوشمند اطلاعات و مدیریت: رویکرد فازی – عصبی». مجله مدرس علوم انسانی. شماره 10.
بحرانی، سید هاشم. (1416ق). البرهان فی تفسیر القرآن. تهران: نشر بنیاد بعثت.
بلاغی، محمد جواد. (1420ق). آلاء الرحمن فی تفسیر القرآن. قم: نشر بنیاد بعثت.
بهشتی، ملوک­السادات. (1393). «طراحی و پیاده­سازی علوم پایه بر اساس مفاهیم و روابط موجود در اصطلاح­نامه­های مرتبط». مجله پژوهشنامه پردازش و مدیریت اطلاعات. دوره 30. شماره 3.
پایدار، صمد. (1389). «مهندسی هستی­شناسی». سایت http: wwatlab.um.ac.ar.
جمعی از محققان. (1394). فرهنگ­نامه علوم قرآنی. قم: نشر پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی. چاپ اول.
خویی، ابوالقاسم. (1395ق). البیان فی تفسیر القرآن. تهران: نشر دارالزهراء.
درودی، فریبرز ( 1386). «مقاله وب معنایی و هستی شناسی»، کتاب کلیات ماه، ش 10.
زرقانی، محمدبن عبدالعظیم (1416ق). مناهل العرفان فی علوم القرآن. بیروت.
شریف، عاطفه. (1387). «کاربرد هستی­شناسی در مدیریت دانش». مجله کتابداری و اطلاع رسانی. ش 3.
شیخ شعاعی، فاطمه. (1384). «هستی­شناسی­ها و وب معنایی». مجله فصلنامه کتاب. ش4.
صفری، مهدی. (1383). «مدل­سازی مفهومی در بازنمون رسمی دانش شناختی در هوش مصنوعی و نظام­های اطلاعاتی». مجله اطلاع شناسی. ش 4.
صنعت­جو، اعظم. (1384). «ضرورت بازنگری در ساختار اصطلاح نامه­ها». مجله فصلنامه کتاب. ش 64.
طبرسی، فضل بن حسن. (1372). مجمع البیان فی تفسیر القرآن. تهران: انتشارات ناصر خسرو.
علّامه طباطبائی، محمد­حسین. (1417ق). المیزان فی تفسیر القرآن. قم: انتشارات اسلامی جامعه مدرسین حوزه علمیه قم.
علی­محمدی، داریوش. (1389). رویکردهای و راه­کارهای نوین سازمان­دهی اطلاعات. نشر کتابدار. تهران: چاپ اول.
فتاحی، رحمت الله. ریسمان­باف، امیر. (1395). بازشناختی از دانش­شناسی. تهران: نشر کتابدار.
قانعی، محمد. (1396). «کاهش ویژگی سیستم­های اطلاعاتی ناقص بر مبنای تئوری مجموعه راف با استفاده از الگوریتم رقابت استعماری فازی». مجله مدیریت فناوری اطلاعات. شماره 1.
مرکز فرهنگ و معارف قرآن. (1384). اصطلاح‏نامه معارف قرآن. چ اول. قم: مؤسسه بوستان کتاب.
ابن عربی، محی­الدین. (بی­تا). الدرالمکنون. نسخه خطی.
ابوالفتوح رازی، حسین بن علی (1408ق). روض الجنان و روح الجنان فی تفسیر القرآن. مشهد: بنیاد پژوهش­های اسلامی آستان قدس رضوی.
الهی، شعبان. (1378). «سیستم­های هوشمند اطلاعات و مدیریت: رویکرد فازی – عصبی». مجله مدرس علوم انسانی. شماره 10.
بحرانی، سید هاشم. (1416ق). البرهان فی تفسیر القرآن. تهران: نشر بنیاد بعثت.
بلاغی، محمد جواد. (1420ق). آلاء الرحمن فی تفسیر القرآن. قم: نشر بنیاد بعثت.
بهشتی، ملوک­السادات. (1393). «طراحی و پیاده­سازی علوم پایه بر اساس مفاهیم و روابط موجود در اصطلاح­نامه­های مرتبط». مجله پژوهشنامه پردازش و مدیریت اطلاعات. دوره 30. شماره 3.
پایدار، صمد. (1389). «مهندسی هستی­شناسی». سایت http: wwatlab.um.ac.ar.
جمعی از محققان. (1394). فرهنگ­نامه علوم قرآنی. قم: نشر پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی. چاپ اول.
خویی، ابوالقاسم. (1395ق). البیان فی تفسیر القرآن. تهران: نشر دارالزهراء.
درودی، فریبرز ( 1386). «مقاله وب معنایی و هستی شناسی»، کتاب کلیات ماه، ش 10.
زرقانی، محمدبن عبدالعظیم (1416ق). مناهل العرفان فی علوم القرآن. بیروت.
شریف، عاطفه. (1387). «کاربرد هستی­شناسی در مدیریت دانش». مجله کتابداری و اطلاع رسانی. ش 3.
شیخ شعاعی، فاطمه. (1384). «هستی­شناسی­ها و وب معنایی». مجله فصلنامه کتاب. ش4.
صفری، مهدی. (1383). «مدل­سازی مفهومی در بازنمون رسمی دانش شناختی در هوش مصنوعی و نظام­های اطلاعاتی». مجله اطلاع شناسی. ش 4.
صنعت­جو، اعظم. (1384). «ضرورت بازنگری در ساختار اصطلاح نامه­ها». مجله فصلنامه کتاب. ش 64.
طبرسی، فضل بن حسن. (1372). مجمع البیان فی تفسیر القرآن. تهران: انتشارات ناصر خسرو.
علّامه طباطبائی، محمد­حسین. (1417ق). المیزان فی تفسیر القرآن. قم: انتشارات اسلامی جامعه مدرسین حوزه علمیه قم.
علی­محمدی، داریوش. (1389). رویکردهای و راه­کارهای نوین سازمان­دهی اطلاعات. نشر کتابدار. تهران: چاپ اول.
فتاحی، رحمت الله. ریسمان­باف، امیر. (1395). بازشناختی از دانش­شناسی. تهران: نشر کتابدار.
قانعی، محمد. (1396). «کاهش ویژگی سیستم­های اطلاعاتی ناقص بر مبنای تئوری مجموعه راف با استفاده از الگوریتم رقابت استعماری فازی». مجله مدیریت فناوری اطلاعات. شماره 1.
مرکز فرهنگ و معارف قرآن. (1384). اصطلاح‏نامه معارف قرآن. چ اول. قم: مؤسسه بوستان کتاب.
ابن عربی، محی­الدین. (بی­تا). الدرالمکنون. نسخه خطی.
ابوالفتوح رازی، حسین بن علی (1408ق). روض الجنان و روح الجنان فی تفسیر القرآن. مشهد: بنیاد پژوهش­های اسلامی آستان قدس رضوی.
الهی، شعبان. (1378). «سیستم­های هوشمند اطلاعات و مدیریت: رویکرد فازی – عصبی». مجله مدرس علوم انسانی. شماره 10.
بحرانی، سید هاشم. (1416ق). البرهان فی تفسیر القرآن. تهران: نشر بنیاد بعثت.
بلاغی، محمد جواد. (1420ق). آلاء الرحمن فی تفسیر القرآن. قم: نشر بنیاد بعثت.
بهشتی، ملوک­السادات. (1393). «طراحی و پیاده­سازی علوم پایه بر اساس مفاهیم و روابط موجود در اصطلاح­نامه­های مرتبط». مجله پژوهشنامه پردازش و مدیریت اطلاعات. دوره 30. شماره 3.
پایدار، صمد. (1389). «مهندسی هستی­شناسی». سایت http: wwatlab.um.ac.ar.
جمعی از محققان. (1394). فرهنگ­نامه علوم قرآنی. قم: نشر پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی. چاپ اول.
خویی، ابوالقاسم. (1395ق). البیان فی تفسیر القرآن. تهران: نشر دارالزهراء.
درودی، فریبرز ( 1386). «مقاله وب معنایی و هستی شناسی»، کتاب کلیات ماه، ش 10.
زرقانی، محمدبن عبدالعظیم (1416ق). مناهل العرفان فی علوم القرآن. بیروت.
شریف، عاطفه. (1387). «کاربرد هستی­شناسی در مدیریت دانش». مجله کتابداری و اطلاع رسانی. ش 3.
شیخ شعاعی، فاطمه. (1384). «هستی­شناسی­ها و وب معنایی». مجله فصلنامه کتاب. ش4.
صفری، مهدی. (1383). «مدل­سازی مفهومی در بازنمون رسمی دانش شناختی در هوش مصنوعی و نظام­های اطلاعاتی». مجله اطلاع شناسی. ش 4.
صنعت­جو، اعظم. (1384). «ضرورت بازنگری در ساختار اصطلاح نامه­ها». مجله فصلنامه کتاب. ش 64.
طبرسی، فضل بن حسن. (1372). مجمع البیان فی تفسیر القرآن. تهران: انتشارات ناصر خسرو.
علّامه طباطبائی، محمد­حسین. (1417ق). المیزان فی تفسیر القرآن. قم: انتشارات اسلامی جامعه مدرسین حوزه علمیه قم.
علی­محمدی، داریوش. (1389). رویکردهای و راه­کارهای نوین سازمان­دهی اطلاعات. نشر کتابدار. تهران: چاپ اول.
فتاحی، رحمت الله. ریسمان­باف، امیر. (1395). بازشناختی از دانش­شناسی. تهران: نشر کتابدار.
قانعی، محمد. (1396). «کاهش ویژگی سیستم­های اطلاعاتی ناقص بر مبنای تئوری مجموعه راف با استفاده از الگوریتم رقابت استعماری فازی». مجله مدیریت فناوری اطلاعات. شماره 1.
مرکز فرهنگ و معارف قرآن. (1384). اصطلاح‏نامه معارف قرآن. چ اول. قم: مؤسسه بوستان کتاب.
ابن عربی، محی­الدین. (بی­تا). الدرالمکنون. نسخه خطی.
ابوالفتوح رازی، حسین بن علی (1408ق). روض الجنان و روح الجنان فی تفسیر القرآن. مشهد: بنیاد پژوهش­های اسلامی آستان قدس رضوی.
الهی، شعبان. (1378). «سیستم­های هوشمند اطلاعات و مدیریت: رویکرد فازی – عصبی». مجله مدرس علوم انسانی. شماره 10.
بحرانی، سید هاشم. (1416ق). البرهان فی تفسیر القرآن. تهران: نشر بنیاد بعثت.
بلاغی، محمد جواد. (1420ق). آلاء الرحمن فی تفسیر القرآن. قم: نشر بنیاد بعثت.
بهشتی، ملوک­السادات. (1393). «طراحی و پیاده­سازی علوم پایه بر اساس مفاهیم و روابط موجود در اصطلاح­نامه­های مرتبط». مجله پژوهشنامه پردازش و مدیریت اطلاعات. دوره 30. شماره 3.
پایدار، صمد. (1389). «مهندسی هستی­شناسی». سایت http: wwatlab.um.ac.ar.
جمعی از محققان. (1394). فرهنگ­نامه علوم قرآنی. قم: نشر پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی. چاپ اول.
خویی، ابوالقاسم. (1395ق). البیان فی تفسیر القرآن. تهران: نشر دارالزهراء.
درودی، فریبرز ( 1386). «مقاله وب معنایی و هستی شناسی»، کتاب کلیات ماه، ش 10.
زرقانی، محمدبن عبدالعظیم (1416ق). مناهل العرفان فی علوم القرآن. بیروت.
شریف، عاطفه. (1387). «کاربرد هستی­شناسی در مدیریت دانش». مجله کتابداری و اطلاع رسانی. ش 3.
شیخ شعاعی، فاطمه. (1384). «هستی­شناسی­ها و وب معنایی». مجله فصلنامه کتاب. ش4.
صفری، مهدی. (1383). «مدل­سازی مفهومی در بازنمون رسمی دانش شناختی در هوش مصنوعی و نظام­های اطلاعاتی». مجله اطلاع شناسی. ش 4.
صنعت­جو، اعظم. (1384). «ضرورت بازنگری در ساختار اصطلاح نامه­ها». مجله فصلنامه کتاب. ش 64.
طبرسی، فضل بن حسن. (1372). مجمع البیان فی تفسیر القرآن. تهران: انتشارات ناصر خسرو.
علّامه طباطبائی، محمد­حسین. (1417ق). المیزان فی تفسیر القرآن. قم: انتشارات اسلامی جامعه مدرسین حوزه علمیه قم.
علی­محمدی، داریوش. (1389). رویکردهای و راه­کارهای نوین سازمان­دهی اطلاعات. نشر کتابدار. تهران: چاپ اول.
فتاحی، رحمت الله. ریسمان­باف، امیر. (1395). بازشناختی از دانش­شناسی. تهران: نشر کتابدار.
قانعی، محمد. (1396). «کاهش ویژگی سیستم­های اطلاعاتی ناقص بر مبنای تئوری مجموعه راف با استفاده از الگوریتم رقابت استعماری فازی». مجله مدیریت فناوری اطلاعات. شماره 1.
مرکز فرهنگ و معارف قرآن. (1384). اصطلاح‏نامه معارف قرآن. چ اول. قم: مؤسسه بوستان کتاب.
ابن عربی، محی­الدین. (بی­تا). الدرالمکنون. نسخه خطی.
ابوالفتوح رازی، حسین بن علی (1408ق). روض الجنان و روح الجنان فی تفسیر القرآن. مشهد: بنیاد پژوهش­های اسلامی آستان قدس رضوی.
الهی، شعبان. (1378). «سیستم­های هوشمند اطلاعات و مدیریت: رویکرد فازی – عصبی». مجله مدرس علوم انسانی. شماره 10.
بحرانی، سید هاشم. (1416ق). البرهان فی تفسیر القرآن. تهران: نشر بنیاد بعثت.
بلاغی، محمد جواد. (1420ق). آلاء الرحمن فی تفسیر القرآن. قم: نشر بنیاد بعثت.
بهشتی، ملوک­السادات. (1393). «طراحی و پیاده­سازی علوم پایه بر اساس مفاهیم و روابط موجود در اصطلاح­نامه­های مرتبط». مجله پژوهشنامه پردازش و مدیریت اطلاعات. دوره 30. شماره 3.
پایدار، صمد. (1389). «مهندسی هستی­شناسی». سایت http: wwatlab.um.ac.ar.
جمعی از محققان. (1394). فرهنگ­نامه علوم قرآنی. قم: نشر پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی. چاپ اول.
خویی، ابوالقاسم. (1395ق). البیان فی تفسیر القرآن. تهران: نشر دارالزهراء.
درودی، فریبرز ( 1386). «مقاله وب معنایی و هستی شناسی»، کتاب کلیات ماه، ش 10.
زرقانی، محمدبن عبدالعظیم (1416ق). مناهل العرفان فی علوم القرآن. بیروت.
شریف، عاطفه. (1387). «کاربرد هستی­شناسی در مدیریت دانش». مجله کتابداری و اطلاع رسانی. ش 3.
شیخ شعاعی، فاطمه. (1384). «هستی­شناسی­ها و وب معنایی». مجله فصلنامه کتاب. ش4.
صفری، مهدی. (1383). «مدل­سازی مفهومی در بازنمون رسمی دانش شناختی در هوش مصنوعی و نظام­های اطلاعاتی». مجله اطلاع شناسی. ش 4.
صنعت­جو، اعظم. (1384). «ضرورت بازنگری در ساختار اصطلاح نامه­ها». مجله فصلنامه کتاب. ش 64.
طبرسی، فضل بن حسن. (1372). مجمع البیان فی تفسیر القرآن. تهران: انتشارات ناصر خسرو.
علّامه طباطبائی، محمد­حسین. (1417ق). المیزان فی تفسیر القرآن. قم: انتشارات اسلامی جامعه مدرسین حوزه علمیه قم.
علی­محمدی، داریوش. (1389). رویکردهای و راه­کارهای نوین سازمان­دهی اطلاعات. نشر کتابدار. تهران: چاپ اول.
فتاحی، رحمت الله. ریسمان­باف، امیر. (1395). بازشناختی از دانش­شناسی. تهران: نشر کتابدار.
قانعی، محمد. (1396). «کاهش ویژگی سیستم­های اطلاعاتی ناقص بر مبنای تئوری مجموعه راف با استفاده از الگوریتم رقابت استعماری فازی». مجله مدیریت فناوری اطلاعات. شماره 1.
مرکز فرهنگ و معارف قرآن. (1384). اصطلاح‏نامه معارف قرآن. چ اول. قم: مؤسسه بوستان کتاب.