نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

• محمود ابراهیمی ورکیانی

هیئت علمی دانشگاه سمنان

چکیده

در زمینه امامت و خلافت بعد از پیامبر اسلام، نظریات متفاوتی در بین مسلمانان مطرح شده است و هر کدام از فرقه‌های اسلامی به یکی از این دو مبنای امامت و خلافت گرایش پیدا کرده‌اند. سؤال اصلی نوشتار حاضر این است که مهمترین عوامل شکل‌گیری نظریه خلافت در اذهان اهل سنت به خصوص در آراء غزالی چیست؟ در پاسخ به این سؤال، این فرضیه را به آزمون گذاشتیم که توجه به واقعیات زندگی سیاسی صدر اسلام و مراجعه به سیره خلفا مهمترین عامل طرح این نظریه است. اهل سنت و به خصوص غزالی خلافت را به منزله پدیده‌ای که در صدر اسلام اتفاق افتاده، همواره مدنظر داشته‌اند و نظریات خویش را با آن و بخصوص عمل صحابه تطبیق می‌دهند و برای خلیفه یا امام همان وظایف و اختیاراتی را متذکر می‌شوند که خلفا از آن برخوردار بودند. نتیجه اینکه اهل سنت نظریات خویش را با امر واقع تطبیق داده و به یک معنی توجیه‌گرا هستند و نکته حایز اهمیّت در نظریات ایشان تقدم عمل بر نظر می‌باشد و به اصطلاح از نظرات پسینی به جای پیشینی سود می‌برند.

کلیدواژه‌ها

• خلافت
• امرواقع
• امامت
• غزالی
• سلطان

عنوان مقاله [English]

Caliphate from the Perspective of the People of the Sunna, Relying on Ghazali's Views

نویسنده [English]

• mahmud ebrahimi varkiani

چکیده [English]

There are differing views among Muslims on leadership and caliphate after the holy Prophet and different sects of Islam are oriented towards one of these two (either caliphate or leadership). This paper seeks to identify the most significant factors leading to the generation of the idea of caliphate in the mind of the people of Sunna, especially in Ghazali's views. To this aim, we hypothesized that the most important reason of the promotion of such idea is the attention to the realities of the political life ofthe early Islam and reference to the lifestyle of the caliphs, and then we tested this hypothesis. The people of Sunna, particularly Ghazali, have always been concerned with caliphate and have regarded it as a phenomenon taking place with the advent of Islam;they match their views with the idea of caliphateand specially with the conduct of the companions of the Prophet and assume the same duties and rights for caliphs as areassigned toand granted Imams. As a result, the people of Sunnabase their views onwhat actually happened in reality and so we may call them justifiers; the point deserving attention is that from their perspective, practice comes before theory and instead of relying on a prioritheories, they draw ona posterioriones.

کلیدواژه‌ها [English]

• Caliphate
• real events
• leadership
• Ghazali
• Sultan