نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

استادیار معارف اسلامی دانشگاه تفرش، تهران، ایران

چکیده

تبیین رابطه دین و سیاست در دکترین مهدویت شیعه امامیه، یکی از مهمترین دغدغه های اندیشمندان مسلمان است که می تواند در عصر غیبت راهنمای دولتهای اسلامی در تصمیمات و سیاستگذاریها باشد. این پژوهش درصدد است تا با روش توصیفی تحلیلی به سوالات ذیل پاسخ دهد: 1- رابطه دین و سیاست در اندیشه مهدویت براساس آموزه های دین اسلام در قرآن و روایات چگونه تبیین می‌شود؟ 2- نگرش شیعه امامیه در این مساله، چه تمایزی با رابطه دین و سیاست در دنیای مدرن و متجدد دارد؟ دین در دکترین مهدویت شیعی متاثر از نصوص دینی، برای هدایت انسان در دنیا و آخرت آمده است و به زندگی اجتماعی و سیاسی انسان جهت می دهد. بنابراین رابطه دین و سیاست یک رابطه ماهوی و منطقی است و دین بر حیات سیاسی انسان اشراف داشته، همه ابعاد رفتاری از جمله رفتارهای سیاسی را به سوی اهداف معنوی و قرب الهی پیش می‌برد. نوآوری این مقاله در آن است که می‌تواند، علاوه بر تبیین رابطه دین و دولت در اندیشه مهدویت، برای جهت دهی رفتار جوامع اسلامی در دوره غیبت راهگشا باشد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Relationship between Religion and Politics from the Viewpoint of Shia Imamieh with Emphasis on the Doctrine of Mahdism and From the Perspective of the Qur'an and Narrations

نویسنده [English]

  • ali maleki

tafresh u

چکیده [English]

Explaining the Relationship between Religion and Politics in the Imamate of the Shiite Mahdism is one of the most important concerns of Muslim scholars who can guide Islamic states in their decisions and policies in the absence of Islamic State. The Holy Qur'an and the traditions of the infallibles (AS) have provided guidelines for coordinating the proper interaction of religion and state. This research aims to answer the following questions through a descriptive-analytical method: 1- How is the relationship between religion and politics in the thought of Mahdism based on the teachings of Islam in the Qur'an and narrations? 2- What is the difference between Shia Imamiyah attitude towards this issue and the relation between religion and politics in the modern world? Religion in the doctrine of Shiite Mahdism, inspired by religious scripture, has come to guide man in the world and in the hereafter and to direct human social and political life. Thus, the relation between religion and politics is a logical one, and religion has dominated human political life, promoting all behavioral aspects, including political behavior, towards spiritual and divine ends; The office of political life has been eliminated. The innovation of this article is that in addition to explaining the relationship between religion and state in the thought of Mahdism, it can be useful to guide the behavior of Islamic societies during the absence

کلیدواژه‌ها [English]

  • قرآن"
  • "روایات"
  • "دین"
  • "سیاست"
  • "مهدویت"
منابع
ابن‌بابویه (شیخ صدوق)، محمد‌بن علی. (1385ق.). کمال‌الدین و تمام‌النعمة. قم: دارالکتب الاسلامیه.
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ . (1413ق.). من لا یحضره الفقیه. ج 4. قم: جامعة مدرسین حوزة علمیه.
ارسطو. (1364). سیاست. ترجمة حمید عنایت. تهران: کتاب‌های حبیبی.
اسماعیلی، حمیدرضا. (1386). دین و سیاست در اندیشة سیاسی معاصر. تهران: پژوهشگاه مطالعات فرهنگی و اجتماعی.
باربیه، موریس. (1384). دین و سیاست در اندیشة مدرن. تهران: قصیده‌سرا.
بهروزلک، غلامرضا. (1384). سیاست و مهدویت. قم: انتشارات حکمت رویش.
جوادی آملی، عبدالله. (1373). شریعت در آینه معرفت. قم: رجاء.
حلی، حسین‌بن یوسف. (1417ق.).کشف المراد فی شرح تجریدالاعتقاد. تحقیق حسن حسن‌زاده آملی. قم: انتشارات اسلامی.
خمینی، سید روح‌الله. (بی‌تا). ولایت فقیه. قم: انتشارات آزادی.
دوورژه، موریس. (1349). اصول علم سیاست. ترجمة ابوالفضل قاضی. تهران: کتاب‌های جیبی.
دهخدا، علی اکبر. (1377). لغتنامه. چ7. تهران: دانشگاه تهران.
شجاعی‌زند، علیرضا. (1383). تکاپوهای دین سیاسی. تهران: باز.
ـــــــــــــــــــــــــ . (1380). دین، جامعه و عرفی شدن. تهران: نشر مرکز.
ـــــــــــــــــــــــــ . (1381). عرفی شدن در تجربة مسیحی و اسلامی. تهران: باز.
ـــــــــــــــــــــــــ . (1376). مشروعیت دینی دولت و اقتدار سیاسی. تهران: تبیان.
صافی‌، لطف‌الله. (1419ق.). منتخب‌الاثر. قم: مؤسسة سیدة المعصومة(س).
طباطبائی، سید محمدحسین. (1369). ترجمة المیزان. ج2. تهران: انتشارات محمدی.
طبرسی، فضل‌بن‌ حسن. (1390). اعلام الوری. تهران: دارالکتب‌الاسلامیه.
ــــــــــــــــــــــــــــ . (1427ق.). مجمع‌البیان فی تفسیر القرآن. بیروت: دارالمرتضی.
طوسی، محمدبن ‌حسن. (1411ق.). کتاب الغیبة. قم: مؤسسة معارف اسلامی.
طوسی، خواجه نصیرالدّین. (1335). رسالة امامت. به‌کوشش محمدتقی دانش‌پژوه. تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
قرائتی، محسن. (1383). تفسیر نور. تهران: مرکز فرهنگی درس‌هایی از قرآن.
عالم، عبدالرّحمن. (1374). بنیادهای علم سیاست. تهران: نشر نی.
کاشف‌الغطاء، محمدحسین. (1413ق.). اصل الشیعه و اصولها. بیروت. مؤسسة الاعلی للمطبوعات.
کلینی، محمدبن یعقوب. (1365). الکافی. ج1. تهران: دارالکتب الإسلامیه.
علی‌بابایی، غلامرضا و بهمن آقایی. (1365). فرهنگ علوم سیاسی. تهران: شرکت نشر ویس.
مجلسی، محمدباقر. (1403ق.). بحارالانوار. بیروت: دارالوفاء.
مظفر، محمدحسن. (بی‌تا). دلائل الصدق. تهران: مکتبة الذجاج.
مکارم شیرازی، ناصر. (1386). آیات ولایت در قرآن. قم: انتشارات نسل جوان.
ــــــــــــــــــــــــــ . (1374). تفسیر نمونه. تهران: دارالکتب الاسلامیه.
مطهری، مرتضی. (1392). مجموعه آثار. تهران: صدرا.
نعمانی، محمدبن ابراهیم. (1397ق.). الغیبه. تهران: مکتبة الصدوق.
نقیب‌زاده، احمد. (1380). درآمدی بر جامعه‌شناسی سیاسی. تهران: قومس.
Waldron, Jeremy. (1993). "Legislathon and Moral Neutrality". Liberal Rights. New York: Cambridge University Press.