نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 دانشجوی دکتری گروه علوم قرآن و حدیث، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران ایران
2 استادیار گروه علوم قرآن و حدیث، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران ایران(نویسنده مسئول)
3 دانشیار گروه علوم قران و حدیث، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران ایران
چکیده
واژه کاوی در قرآن، از ارکانِ بنیادینِ فهمِ مفاهیم و مقاصد قرآن محسوب می‌شود که از منظرها و ابعاد گوناگون و در سطوح مختلف مورد واکاوی قرار گرفته است. در روایت‌های تفسیری اهل‌بیت(ع)- به‌عنوان مفسران حقیقی قرآن- نیز واژگان‌کاوی بسیار مورد توجه بوده و تحلیل‌های مختلفی از این ذوات مقدسه(ع) صادر شده است. جستار حاضر با توجه به اهمیت واژه‌پژوهی، با گردآوری داده‌های مرتبط از روایات تفسیری و توصیف و تحلیل این داده‌ها، به گونهشناسی آنها پرداخته و گونه‌های بدست آمده را در عناوین ذیل بیان می‌دارد: تبیین معنای ظاهری واژه، ترادف‌نگری در بیان معنای بدوی واژگان، بیان وجه تسمیه واژگان، قرآن‌کاوی واژگانی، تبیین معنای مجازی کلمات، بیان مصادیق واژه‌ها، بیان معنای لغات اضداد، تحلیل نحوی واژ، تبیین واژه در قرائات مختلف، واژه کاوی فرهنگ-نگرانه و بیان معنای بطنی و تأویلی کلمات. روایات تفسیری مزبور، با اینکه در تبیین معنای واژگان کمک شایانی می‌کند اما بعضا از بُعد دلالی ضعف دارند و در استفاده از آنها باید به معیارهای نقدالمتنی مانند عرضه به قرآن و... نیز توجه نمود.
کلیدواژه‌ها
عنوان مقاله [English]
گونه شناسی مفردات پژوهی در قرآن از منظر روایات تفسیری اهل بیت(ع)
نویسندگان [English]
- hashemi seyyed ghadir 1
- SEYYED Mohammad Razavi 2
- mohammad reza Aram 3
1 PhD Student, Department of Quran and Hadith, Central Tehran Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran
2 دانشگاه آزاد تهران واحد مرکز
3 دانشگاه آزاد تهران واحد مرکز
چکیده [English]
The study of the words of the Qur'an is one of the basic pillars of understanding the concepts and purposes of the Qur'an, which has been studied from different perspectives and dimensions and at different levels. In the interpretive narrations of the Ahl al-Bayt (AS) - as the true interpreters of the Qur'an - lexicography has also been highly regarded and various analyzes of these holy essences (AS) have been issued. The present article, considering the importance of the term research, by collecting relevant data from interpretive narrations and describing and analyzing these data, deals with their typology and expresses the obtained types in the following topics: Explanation The apparent meaning of the word, synonymy in expressing the primitive meaning of words, expression of nouns, lexicography, explanation of the virtual meaning of words, expression of instances of words, expression of the meaning of opposing words, syntactic analysis of words, explanation of words in different readings, word Cultural-minded exploration and expression of the ventricular and interpretive meanings of words. Although these interpretive narrations help in explaining the meaning of words, but some of them are weak in terms of signification, and in using them, one should pay attention to the criteria of textual critique, such as offering to the Qur'an, and so on.
کلیدواژه‌ها [English]
- Quran
- Typology
- Vocabulary study
- Interpretive narrations
- Ahl al-Bayt (AS)
)