نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دکتری مدرسی معارف اسلامی گرایش قرآن و متون اسلامی، دانشگاه قرآن و حدیث، تهران، ایران

2 استادیار علوم و قرآن و حدیث، دانشکده هدی، جامعه‌الزهرای قم، قم، ایران

چکیده

مطالعۀ تفاسیر دوره‌های مختلف نشان می‌دهد که مفسران در حیطۀ کاربرد منابع تفسیری عملکردی متفاوتی داشته‌اند. سوال مقاله چگونگی بهره‌گیری از روایت به عنوان یکی از منابع تفسیری را در تفسیرنگاری دوره معاصر مطمح نظر قرار داده و به نتایجی دست یافته‌است. این مطالعه که به روش توصیفی-تحلیلی انجام شد مدار بحث را تفاسیر دوره معاصر قرار داده‌است. حاصل این مطالعه نشان داد که روش مفسران معاصر در بهره‌گیری از روایات، گاه نقطه مقابل مفسران پیشین بوده‌است به گونه‌ای که معاصران برخی روایات را یا بیان نکرده‌اند، یا در مواجهه روایت با سیاق (دلیل لبی و لفظی)با بیان روایت به نقد سندی و دلالی آن پرداخته و بر رد و طرح روایت نظر داده‌اند. در موارد اندکی نیز روایت را بر سیاق مقدم داشته‌اند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Utilization of Narration in the Interpretation of Contemporary Period

نویسندگان [English]

  • Zohreh Shariatnaseri 1
  • nasrin kordnejad 2

2 hoda

چکیده [English]

The study of interpretations of different periods shows that commentators have had different functions in the field of application of interpretive sources. The question of present article is how to use narration as one of the interpretive sources in the interpretation of the contemporary period and has reached some results. This descriptive-analytical study has turned the discussion into interpretations of the contemporary period. The result of this study showed that the method of contemporary commentators in using narrations has sometimes been the opposite of previous commentators, so that contemporaries have either not narrated some narrations, or in the face of narration with context (lip and verbal reason) with narration They have criticized the document and its signification and commented on the rejection and design of the narration. In a few cases, the narration has taken precedence over the context

کلیدواژه‌ها [English]

  • Sources of Interpretation
  • Interpretations of the Contemporary Period
  • Context
  • Narration
ابراهیم انیس و دیگران.(1972م). المعجم الوسیط. ط الثانیة. استانبول: دارالدعوه.
ابن‌جوزی، ابی­الفرج. (بی­تا) .الموضوعات من الاحادیث المرفوعات. بیروت: دارالعلمیه.
ابن‌اثیر جزری، مبارک بن محمد.(199ق). النهایه فی غریب الحدیث و الاثر. بیروت: المکتبة العلمیه.
ابوالفتوح رازى، حسین بن على‏.(1408ق). روض­الجنان و روح­الجنان فى تفسیرالقرآن. تحقیق محمد مهدی ناصح و محمد جعفر یاحقی. مشهد: آستان قدس رضوی.
ابوحاتم رازی، عبدالرحمن بن محمد. (بی­تا).علل الحدیث. تحقیق ابو یعقوب المصری. بی‌جا: بی‌نا.
ابوزید، نصرحامد. (1994م). مفهوم النص: دراسه فی علوم القرآن. بیروت: المرکز الثقافی العربی.
بستانی، محمود،.(1380).التفسیر البنایی للقرآن الکریم. مشهد: آستان قدس رضوی.
الجمل، بسّام. (1389). پژوهشی نو در باب اسباب النزول قرآن. ترجمه سید حسین سیدی. تهران: نشر سخن.
جوادی آملی، عبدالله.(1388ش). تفسیر تسنیم. قم: موسسه اسراء.
حجتی، سید محمد باقر.(1393ش). اسباب النزول. تهران: دفتر نشر فرهنگ اسلامی.
حنفی، حسن. (2010م). الوحی والواقع؛ تحلیل المضمون. دمشق: المرکز الناقد الثقافی.
دروزه، محمد عزت. (1383ق). التفسیر الحدیث ترتیب السور حسب النزول. قاهره: دارالکتب العربیه.
الذهبی، محمد حسین. (1396م). التفسیر و المفسرون. الطبعۀ الثانیه. بیروت: دارالکتب الحدیثه.
رامیار، محمود. (1379ش). تاریخ قرآن. تهران: امیرکبیر.
رجبی، محمود. (1387ش). روش تفسیر قرآن. چاپ سوم. قم: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه.
رشید رضا. (1990م). تفسیر القرآن الحکیم(المنار)، مصر، نشر الهیئه المصریه العام للکتاب.
الزرقانی، محمد عبدالعظیم. ( 1409ق). مناهل العرفان فی علوم القرآن. بیروت: دارالکتب العلمیه.
زمخشری، محمود بن عمر. (1407ق). الکشاف عن حقائق غوامض التنزیل. بیروت: دار الکتاب العربی.
سبحانی، جعفر.(1410ق). تهذیب الاصول. قم: دارالفکر.
سعید، عبدالله.(1385).«فضل الرحمن و اندیشه‌های وی در باب فهم و تفسیر قرآن». مدرسه. ش4 . 71-76
شاذلی، سید بن قطب بن ابراهیم. (1425ق). فی ظلال القرآن. بیروت: دارالشروق.
شریعت ناصری، زهره،.(1399). «رویکرد مفسران به مواجهه سیاق با روایت در دلالت­یابی آیات حوزه زنان (مطالعه موردی سوره نسا)».علوم حدیث. زمستان: پیاپی98.
سیوطی، عبدالرحمن.(1404ق). الدر المنثور فى تفسیر المأثور. قم: کتابخانه آیت الله مرعشی نجفی.
شلتوت، محمد.(1380ش). تفسیر القرآن الکریم. تهران: مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی.
صادقی تهرانی، محمد.(1406ق). الفرقان فی تفسیر القرآن و بالقرآن و السنه. بی­جا: بی­نا.
صدر، سید محمد باقر.(1419ق). دروس فی علم الاصول، الطبعه الثانیه. قم: مجمع الفکر الاسلامی.
طباطبائی، سید محمد حسین. (1417ق.). المیزان فی تفسیر القرآن. قم: دفتر انتشارات اسلامی جامعه مدرسین.
طباطبائی، سید محمد حسین.(1388ش). قرآن در اسلام. مصحح هادی خسروشاهی. چاپ اول. قم: بوستان کتاب.
طبرسی، فضل بن حسن.(1412ق). جوامع الجامع. قم: مرکز مدیریت‏ حوزه علمیه قم.
طبرسی، فضل بن حسن.(1372ش). مجمع البیان فی تفسیر القرآن. چاپ اول. تهران: ناصر خسرو.
طوسی، محمد بن حسن.(بی­تا). التبیان فی تفسیر القرآن. چاپ اول. بیروت: دار احیاء التراث العربی.
فخررازی، محمد بن عمر.(1420ق). مفاتیح الغیب. چاپ اول. بیروت: دار احیاء التراث العربی.
محدث نوری، حسین.(1408ق). مستدرک الوسائل و مستنبط المسائل. چاپ اول. قم: مؤسسه آل البیت.
مراغی، مصطفی.(بی­تا). تفسیر المراغی. چاپ اول. بیروت: دارالفکر.
مظفر، محمد رضا.(1430ق). اصول الفقه. تحقیق رحمه الله الرحمتی الاراکی. الطبعه الخامسه. قم: موسسه النشر الاسلامی.
مهدوی راد، محمد علی.(1379ش). سیر نگارش‌های علوم قرآنی. تهران: دبیرخانه نمایشگاه قرآن کریم.
نفیسی، شادی. (1371). «علّامه طباطبائی و معیارهای فهم و نقد احادیث اسباب النزول». فصل­نامه الهیات و حقوق. 69-100.
ویلانت، رتراود. (1383). «جریان شناسی تفاسیر قرآن در دوره معاصر». مترجم مهرداد عباسی. آینه پژوهش. ش58. 130-145.