نوع مقاله : علمی - ترویجی

نویسنده

استادیار دانشگاه مازندران

چکیده

تاریخ بشریت نام زنان بسیاری را به عنوان «اسوه‌های جاوید انسانیت، اخلاق، کرامت و فضیلت»، در حافظة خود ثبت کرده‌است تا سیر و سلوک و منش آنان برای همیشه راهنمای عمل رهپویان صراط مستقیم باشد. ساره، همسر حضرت ابراهیم(ع)، از جمله زنانی است که به شهادت آیات قرآن، گفت و شنودی بین او و فرشتگان رخ داده‌است. در این پژوهش، نگارنده کوشیده‌است با رویکردی مسئله‌محور، ضمن تحلیل برخی از ابعاد زندگانی این بزرگ‌بانوی راه دین، ذیل آیات 71 تا 73 سورة هود، امکان و کیفیّت مراوده و گفتگوی غیرمعصوم با فرشتگان و نیز حوادث و مسائلی را که در این راستا پیش آمده، بررسی نماید. اهمّ نتایج پژوهش، گویای این است که گفتگوی انسان‌های مؤمن با فرشتگان برای انبیا و غیرانبیا به دلیل آیات قرآن و روایات، ممکن و یا ضروری است. دربارة معنای «ضحک» در آیة 71 سورة هود، دو تفسیر «حیض شدن» و «خندیدن» مطرح شده‌است و قول دوم کمترین اشکال را دارد و عموم مفسران آن را پذیرفته‌اند. قول برگزیده دربارة علت خنده و خوشحالی ساره، شناخت میهمانان حضرت ابراهیم(ع) است که فرشتگان و مأموران الهی بودند و اینکه مأموریت آن‌ها عذاب قوم لوط(ع) است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Explaining the Story of Meeting the Wife of Prophet Ibrahim with the Angels and Answering its Doubts, Centered on the Glorious Verses 71-73 of Hood

نویسنده [English]

  • Mohammad Sharifi

چکیده [English]

The history of mankind has recorded many women’s names such as “eternal models of humanity, ethics, dignity and virtue” in his memory. Sareh, wife of Abraham, was among women who talked to angles based on the Qur’anic evidence. The Qur’an as a book of guidance, has stated heroic life of this great lady. The author of this paper has worked through a problem-oriented approach to analyze some aspects of this great lady’s life. The results indicate that, firstly, the reason of Sarah laughing was her realization of the presence of angels as understand the Prophet Ibrahim’s guests whose mission was punishing Lut people. Secondly, the talk between pious people and angels for prophets or others such as Sarah based on the Qur’an and the traditions of Shia and Sunni is possible and necessary.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Verses 71-73 of Hud
  • The Prophet Abraham
  • Sareh
  • Sareh’s laugh
قرآن کریم.
آلوسی، سید محمود. (بی‌تا). روح المعانی فی تفسیر القرآن العظیم. بیروت: دارالکتب العلمیة.
ابن‌منظور، محمدبن مکرّم. (1414ق.). لسان العرب. بیروت: دار صادر.
بلعمی، محمدبن محمد. (1378). تاریخنامة طبری. تصحیح محمد روشن. تهران: سروش.
جعفری، یعقوب. (بی‌تا). تفسیر کوثر. ج 1. قم: هجرت.
جوادی آملی، عبدالله. (1378). زن در آینة جلال و جمال. قم: اسراء.
حاکم نیشابوری، ابوعبداللّه محمد. (1390). المستدرک علی الصحیحین. تحقیق علیرضا حیدری‌نسب. تهران: انتشارات علمی و فرهنگی.
حسکانی، عبیدالله‌بن عبدالله. (1411ق.). شواهد التنزیل لقواعد التفضیل. تحقیق محمدباقر محمودی. تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.
الحسنی العاملی، عبدالصاحب. (بی‌تا). الأنبیاء، حیاتهم و قصصهم. بیروت: مؤسسة الأعلمی.
راغب ‌اصفهانی، حسین‌بن محمد. (1412ق.). مفردات ألفاظ القرآن. تحقیق صفوان عدنان داودی. بیروت: دارالقلم.
رحمان ستایش، محمدکاظم. (1391). «گفتگوی ملائکه با حضرت فاطمه(س)». حدیث‌پژوهی. ش 7. صص 7ـ34.
زمخشری، جارالله محمود. (بی‌تا). الکشاف فی تفسیر القرآن. قم: دفتر تبلیغات اسلامی.
سیوطی، جلال‌الدین. (1421). الإتقان فی علوم القرآن. بیروت: دار الکتاب العربی.
طباطبائی، سیّد محمدحسین. (1417ق.). المیزان فی تفسیر القرآن. قم: دفتر انتشارات اسلامی.
طبرسی، فضل‌بن‌حسن. (1372). مجمع البیان فی تفسیر القرآن. تهران: ناصرخسرو.
طوسی، محمدبن الحسن. (بی‌تا). التبیان فی تفسیر القرآن. تصحیح احمد حبیب قصیرعاملی. بیروت: دار إحیاء التراث العربی.
عبدالکریم، خطیب. (بی‌تا). التفسیر القرآنی للقرآن. بیروت: دار الفکر العربی.
فخر رازی، محمدبن عمر. (1420 ق.). مفاتیح الغیب (التفسیر الکبیر). بیروت: دار احیاء التراث العربی.
فراهیدی، خلیل‌بن احمد. (۱۴۱۰ق.). کتاب العین. قم: هجرت.
فیض کاشانی، محسن. (1415ق.). تفسیر الصافی. تهران: انتشارات الصدر.
ــــــــــــــــــــــــــ . (1406ق.). الوافی. اصفهان: کتابخانة امام أمیرالمؤمنین علی(ع).
قرطبی، محمدبن احمد. (1405ق.). الجامع لأحکام القرآن. بیروت: دار إحیاء التراث العربی.
کلینی، محمدبن یعقوب. (1407ق.). الکافی. تحقیق و تصحیح علی‌اکبر غفاری و محمد آخوندی. چ 4. تهران: دارالکتب الإسلامیة.
مجلسی، محمدباقر. (1403ق.). بحار الأنوار، الجامعة لدرر أخـبار الأئمـة الأطـهار. تحقیق محمدباقر بهبودی و عبدالرحیم اربانی شیرازی. چ 2. بیروت: مؤسسة الوفاء.
مدرّسی، سیّد محمدتقی. (1419ق.). مِن هدی القرآن. چ 1. تهران: دار محبی الحسین.
مکارم شیرازی، ناصر و دیگران. (1384). تفسیر نمونه. تهران: دار الکتب الإسلامیة.
موسوی خمینی، روح‌الله. (1369). صحیفة نور. تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.