نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• محسن حبیبی ¹
• علیرضا قدردان ²
• احمد شهرابی فراهانی ³

¹ استادیارگروه فلسفه، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران

² مدرسه علمیه دارالسلام، تهران

³ دانشجوی دکتری گروه اخلاق، دانشگاه قرآن و حدیث، قم، ایران

چکیده

معنای لغوی (اساسی) مادّه «ح ف ظ» از آن جهت که در مقابل معنای «ن س ی» قرار دارد؛ در موضعی بکار میرود که به جهت تعهّدپذیری و کمی غفلت و وفاداری کامل ذهن در فرایند ذخیره سازی مفاهیم، موجودی ترک نشده و در نتیجه سالم مانده و هلاک و ضایع نشود. همچنین تفاوت این ریشه با دیگر ریشههایی که به لحاظ معنایی، شبیه مادّه «ح ف ظ» اند در این است که این مادّه، مانند ماده «رعایة» سبب عدم هلاکت را بیان نمیکند، یعنی در فرایند خود حالت خاصّی را در بر نداشته و محلّ تحقّق حفاظت نیز باید قابل جمعآوری و نگهداری، متناهی و قابل حصر باشد. همچنین در این مادّه، زمان و استمرار آن مورد توجّه نیست. بنابراین با توجه به تدریج موجود در معنای فعل «نزّلنا» در آیه نهم سوره حجر و با این که «الذّکر» نزولی تدریجی دارد، از آن جهت که واژه «الحافظون»، از سویی دلالت بر محلّ تحقّقی متناهی و جمع آوری شده داشته و از سویی دیگر، زمان و استمرار در آن مد نظر نیست و توجّهی به زمان در آن نیست، معنای ثبوت و پایداری حفاظت را متبادر میسازد. به بیان دیگر تنها با بهرهگیری از معنای لغوی حافظ برای حفاظت، با حرکت تدریجی محفوظ (الذکر) در طول زمان حرکت نمیکند. یعنی خداوند تمام قرآن کریم را در همه زمانها محافظت مینماید.

کلیدواژه‌ها

• ماده «حفظ»
• معناشناسی
• معنای اساسی
• معنای نسبی
• میدانهای معنایی

عنوان مقاله [English]

The Interpretive Study of the Root "H F Z" (ح ف ظ) in the Ninth Verse of Surah Al-Hijr, with an Emphasis on the Semantic Method

نویسندگان [English]

• mohsen habibi ¹
• Alireza Ghadrdan ²
• Ahmad Shahrabi Farahani ³

¹ Assistant Professor, Department of Philosophy, Allameh Tabataba'i University, Tehran, Iran

² Dar al-Salam Theological School, Tehran

³ Ph.D. student, Department of Ethics, University of Quran and Hadith, Qom, Iran

چکیده [English]

Since the literal (basic) meaning of the article "Ha Fa Za" (ح ف ظ) stands in opposition to the meaning of "N S I" (ن س ی), It is used in a position that due to commitment and a little neglect and complete loyalty of the mind in the process of storing concepts, an entity is not abandoned and as a result remains healthy and does not perish. Also, the difference between this root and other roots that are similar to the substance "Ha fa za" in terms of meaning is that this substance does not express the cause of non-destruction, that is, a special state in the process itself. It does not contain and the place of protection must be collectable and maintainable, finite and limitable. Also, in this material, time and its continuity are not considered. Therefore, considering the gradualness in the meaning of the verb "descending" in the ninth verse of Surah Hajar and the fact that "Al-Dhikr" has a gradual descent, because the word "Al-Hafizun", on the one hand, implies a place of finite and collected research and On the other hand, time and continuity are not considered in it, and there is no attention to time in it, it implies the meaning of proof and stability of protection. In other words, by only using the literal meaning of Hafez for protection, it does not move with the gradual movement of Mahfouz (Al-Dhikr) over time. It means that God protects the entire Holy Quran at all times.

کلیدواژه‌ها [English]

• Semantic
• The Basic Meaning
• Hyponymy
• Semantic Fields
• Relative Meaning