مقاله پژوهشی
تحلیل و نقد روش«معیارگزینی شعر جاهلیت» در تفسیر قرآن کریم

محمد رضا ابراهیم نژاد

دوره 10، شماره 39 ، اسفند 1398، صفحه 5-27

https://doi.org/10.22054/rjqk.2020.47471.1956

چکیده
  دانشمندان مسلمان، برای دانش «تفسیر قرآن » رتبه نخستین اهمیت را ذکر می‌کنند چرا که موضوع این علم قران کریم است و دیگر علوم اسلامی همچون کلام، فقه، حدیث و اخلاق به آن وابسته‌اند. لازمه این ویژگی آنست که دانش تفسیر چنانکه در عرصه‌های مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرد، به موازات آن نیاز به آسیب‌شناسی مضاعف دارد. یکی از جنبه‌های ...  بیشتر

مقاله پژوهشی
بررسی تطبیقی تفاسیر ﴿صُحُفاً مُطَهّة ً﴾ در آیة دوم سورة بیّنه

محسن حبیبی؛ علی شریفی؛ علی حاجی صفری

دوره 10، شماره 39 ، اسفند 1398، صفحه 28-50

https://doi.org/10.22054/rjqk.2020.46742.1944

چکیده
  مفسران فریقین در برداشت مراد حقیقی از ترکیب «صُحُفاً مُطَهَّرةَ» در آیة دوم سوره بینه اختلافاتی دارند. در این پژوهش که به روش توصیفی تحلیلی انجام پذیرفته، با بررسی تفسیرهای مختلف دربارة مقصود خداوند از این عبارت با نُه نوع نگاه مواجه می‌شویم که ذیل سه رویکرد کلی قابل دسته‌بندی هستند. گروه اول مفسرانی هستند که تنها به توضیح ...  بیشتر

مقاله پژوهشی
تأملی بر مناجات همسر عمران با رویکرد تحلیل گفتمان

مرضیه محصص؛ آتنا بهادری

دوره 10، شماره 39 ، اسفند 1398، صفحه 51-71

https://doi.org/10.22054/rjqk.2020.48819.1991

چکیده
  بهره‌گیری از ابزارها و دانش‌های جدید معرفتی و زبانی نوعی تدبر روشمند در آیات و مصادیق آن است و به رمزگشایی از لایه‌های زیرین مفهومی در قصص قرآنی می‌انجامد. این جستار با شیوة توصیفی- تحلیلی در آیات مرتبط با قصۀ همسر عمران ضمن بررسی ساختار و مفهوم مناجات همسر عمران، مؤلفه‌های گفتمان‌مدار متن را بر اساس نظریۀ تحلیل گفتمان فرکلاف مشخص ...  بیشتر

علمی - ترویجی
انگاره ناکارآمدیِ آیات الاحکامِ غیرعبادی در بوته نقد

سید عبدالرسول حسینی زاده؛ رحیم حاصلی؛ فاطمه فیرورقی

دوره 10، شماره 39 ، اسفند 1398، صفحه 72-91

https://doi.org/10.22054/rjqk.2020.40814.1885

چکیده
  کارآمدی یا ناکارآمدی احکام غیرعبادی قرآن از مسائل مهمی است که- در عصر حاضر- از زوایای گوناگون مورد کنکاش و مداقه قرار گرفته است. نظریه نسخ عقلی، یکی از این نظریات است که با باور به ناکارآمدی احکام مزبور در عصر حاضر، جاودانگی قرآن را نشانه می‌رود و به جایگزینی این احکام بوسیله احکام برگرفته از عقل قطعی یا ظنی یا سیره عقلاء حکم می دهد. ...  بیشتر

علمی - ترویجی
تحلیل مسئولیتهای اخلاقی انسان در تعامل با محیط زیست با تکیه بر آیات قرآن کریم

سید احمد هاشمی علی آبادی

دوره 10، شماره 39 ، اسفند 1398، صفحه 92-109

https://doi.org/10.22054/rjqk.2020.41550.1903

چکیده
  از جمله موضوعات مورد بحث در حوزه زیست، اخلاق کاربردی و حقوق بحث از بایدها و نبایدهای تعامل انسان با محیط زیست است. قرآن کریم نیز به عنوان کتاب تکوین و تشریع در گزاره‌های توصیفی و الزامی خود نحوه صحیح تعامل انسان را با محیط زیست با ظرافت، دقت و عمیق بیان نموده است. این پژوهش با هدف تبیین نگاه قرآن در این مورد و با روشی توصیفی و تحلیلی ...  بیشتر

علمی - ترویجی
ارتباطات کلامی و غیر کلامی در خانواده از منظر قرآن کریم و روایات

صدیقه کرمی؛ سیدمحمدرضا حسینی نیا

دوره 10، شماره 39 ، اسفند 1398، صفحه 110-131

https://doi.org/10.22054/rjqk.2020.45600.1933

چکیده
  ارتباطات بخش عمده‌ای از زندگی اجتماعی و تعاملات خانوادگی هر فرد را تشکیل می‌دهد. به دلیل نقش زیربنایی خانواده، آشنایی با مؤلفه‌های ارتباطات خانوادگی اهمیت فراوان می‌یابد. این پژوهش به روش توصیفی و تحلیلی ارتباطات انسانی در خانواده را از دیدگاه قرآن کریم و روایات ترسیم کرده است. ارتباطات در خانواده دامنه گسترده‌ای دارد و به دو ...  بیشتر

مقاله پژوهشی
بررسی و واکاوی معنای جعل خلیفه در زمین

زهره نریمانی؛ جعفر فیروزمندی بندپی

دوره 10، شماره 39 ، اسفند 1398، صفحه 132-149

https://doi.org/10.22054/rjqk.2020.47704.1959

چکیده
  در آیه 30 سوره مبارکه بقره موضوع خلافت مطرح، ولی درباره مستخلفٌ عنه سکوت شده است. به موجب این مسأله، مفسران و قرآن‌پژوهانِ پیرو مکتب اهل‌بیت، در این باره با هم اختلاف نموده‌ و اقوال گوناگون مطرح شده است. اما قول راجح نزد بسیاری از مفسران شیعی آن است که مراد از خلیفه در اینجا حضرت آدم(ع) است و مقصود از خلافت وی نیز«جانشینی خدا» بر ...  بیشتر