مقاله پژوهشی
قرآن، متغیرات و مسائل نو

محمد عرب صالحی

دوره 2، شماره 5 ، شهریور 1390، صفحه 1-24

https://doi.org/10.22054/rjqk.2011.5557

چکیده
  این مقاله به نقد و بررسی نظریه‌ای پرداخته که قائل به نقص قرآن و عدم جامعیت آن نسبت به همة زمان‌ها و مکان‌ها و همة مسائل جدید و متغیر است؛ نتیجة این دیدگاه ضرورت ادامة تجربة نبوی توسط دیگران برای پرکردن این خلأهاست. در ادامه به مناسبت، متعرض نگاه صدرالمتألهین و مولوی به قرآن و نسبت مثنوی با قرآن پرداخته و ادعای رقیب مبنی بر اینکه امثال ...  بیشتر

مقاله پژوهشی
رزق و روزی در قرآن و روایات

احمد جدیدی

دوره 2، شماره 5 ، شهریور 1390، صفحه 25-58

چکیده
  در این مقاله رزق از دیدگاه قرآن و روایات مورد بررسی قرار گرفته است. به این ترتیب که در ابتدا به پرسش‌هایی از این دست پرداخته شده است که معنی رزق چیست و رازق کیست، واجب نمودن روزی مخلوقات توسط خدای متعال به چه معناست، و آیا روزی به اندازه کافی برای همه وجود دارد؟ سپس از نقش انسان در کسب روزی و مقدر شدن و تقسیم روزی به دست خداوند و عوامل ...  بیشتر

مقاله پژوهشی
معیارهای انسانیت در قرآن با تأکید بر تفسیر المیزان

علی اصغر زکویی

دوره 2، شماره 5 ، شهریور 1390، صفحه 59-82

چکیده
  از منظر قرآن، خالق هستی تاج کرامت بر سر آدمی نهاده، وی را جانشین خود در زمین معرفی کرده است. پرسش تحقیق این است که معیارهای انسانیت در قرآن، با تاکید بر تفسیر المیزان، کدامند؟ در آموزه‌های قرآن، از مثلث معیار سخن رفته است: ایمان، عمل صالح و علم. مس وجود آدمی تنها با کیمیای ناب ایمان و عمل صالح به زر تبدیل خواهد شد و آمیختگی آن دو با علم، ...  بیشتر

مقاله پژوهشی
نظریة‌ امامت و ولایت با رویکردی انتقادی به نظریه‌های رقیب

محمد جواد رودگر

دوره 2، شماره 5 ، شهریور 1390، صفحه 83-106

https://doi.org/10.22054/rjqk.2011.5560

چکیده
  نظریه امامت و ولایت مبتنی بر آیات قرآن و احادیث نبوی و علوی و ولوی است که با نگاه‌ درون دینی قابل دسترسی و اثبات است و یک ضرورت عقلانی- معرفتی و به منزله استمرار نبوت و رسالت است که با رویکردی «برون‌ دینی» قابل تبیین و دفاع معقول و منطقی و مبرهن است و همچنین یکی از ضروریات «فطرت» و باطن شریعت است. لذا امامت و ولایت نظریه‌ای ...  بیشتر

مقاله پژوهشی
پیدایش و ظهور سکولاریسم و نگرش قرآن نسبت به آن

محمد خسین مردانی نوکنده

دوره 2، شماره 5 ، شهریور 1390، صفحه 107-136

چکیده
  سکولاریسم را به دنیاگرایی یا دنیاپرستی ترجمه کرده‌اند. سکولاریسم، به معنای نگرش دنیوی داشتن به ساحت‌های حیات انسانی از قبیل حکومت، فرهنگ، اقتصاد، اجتماع و... است. عصاره تعاریف سکولاریسم در بندهای ذیل خلاصه می‌شود: حذف دین از متن جامعه، عطف توجه آدمیان به مسائل بشری، جلوگیری از تبدیل دین به امری اجتماعی، توجیه رفتارها بر اساس قدرت ...  بیشتر

مقاله پژوهشی
بهره‌های هنری عین‌القضات از گزاره‌های دینی در تمهیدات

مهدی دشتی؛ منصوره تقوایی

دوره 2، شماره 5 ، شهریور 1390، صفحه 137-162

چکیده
  بسیاری از محققان از جمله مشایخ صوفیه در طول تاریخ، تعاریف متعددی از عرفان و تصوف ارائه کرده‌اند. نخستین تعریف از آنِ معروف کرخی (وفات: 200 هـ. ق) می‌باشد. نیکلسون در پیدایش و سیر تصوف 78 تعریف از تصوف، ذکر کرده است که البته این تعاریف تنها از سه کتابِ (تذکره الاولیاء، رساله قشیریه و نفحات الانس) برگرفته شده‌اند و هیچ کدام آن طور که باید ...  بیشتر

مقاله پژوهشی
مقایسه نظام آموزشی و مراکز علمی آل‌بویه و سلجوقیان

ابوالفضل عابدینی؛ مهدی قهرمانی

دوره 2، شماره 5 ، شهریور 1390، صفحه 163-197

https://doi.org/10.22054/rjqk.2011.5563

چکیده
  مراکز علمی به جهت آن که زمینه رشد علم و تربیت دانشمندان را فراهم می‌آورند، همواره از جایگاه والایی برخوردار بوده‌اند و یکی از دستاوردهای مهم فرهنگ و تمدن محسوب می‌شوند. موضوع این پژوهش، مقایسه نظام‌های آموزشی و مراکز علمی آل بویه و سلجوقیان از منظر میزان اثربخشی و تساهل و تعصب مذهبی آنان است. در این تحقیق، ضمن بررسی مؤلفه‌های اساسی ...  بیشتر